Grzyby w Polsce: kiedy i jak zbierać borowiki, kurki, a kiedy maślaki?

Grzybobranie trwa w najlepsze latem i jesienią. Jednak nie wszystkie gatunki grzybów rosną w jednym czasie. Sprawdź, kiedy zbierać borowiki, kurki, maślaki czy podgrzybki.

Spis treści

1. Grzyby w Polsce
2. Kalendarz grzybiarzy
3. Borowiki
4. Podgrzybki
5. Maślaki
6. Gąski
7. Kurki
8. Rydze
9. Koźlarze
10. Kanie
11. Opieńki
12. Do czego zbierać grzyby?
13. Przygotowanie i przechowywanie grzybów

Sezon na grzyby w pełni. Wystarczy wziąć koszyk i ruszać do lasu. W Polsce pyszne borowiki, maślaki, koźlaki i inne jadalne gatunki możemy zbierać do woli, gdyż większością leśnych terenów zarządzają Lasy Państwowe. Przy organizowaniu grzybobrania pamiętajmy, że leśnicy zawsze chętnie służą pomocą i radą, gdzie szukać określonych gatunków. Przed wycieczką warto poznać kilka wskazówek, kiedy, gdzie i jak szukać grzybów.

Polecamy: Czy warto jeść grzyby? Jakie są najlepsze?

Grzyby w Polsce

W Polsce rośnie ponad 40 gatunków jadalnych grzybów leśnych, jednak najwyżej cenione są borowiki, podgrzybki, koźlarze, maślaki, kanie, gąski, opieńki oraz kurki. Wszystkie wymienione gatunki grzybów można kupić na rynkach i bazarach, a także w sklepie, świeże, jak i mrożone. 

Grzyby od wieków stanowią o specyficznym aromacie i smaku kuchni polskiej. Dlatego nadal pozostają niezastąpionym składnikiem wielu potraw. Niestety praktycznie każdy grzyb jadalny ma swego trującego sobowtóra, dlatego jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości, lepiej zachować ostrożność i pozostawić grzyb w lesie. Kupując grzyby od na targu lub w sklepie, zawsze pytajmy o certyfikat przydatności do spożycia sporządzony przez licencjonowanego grzyboznawcę. Każda partia grzybów jadalnych powinna być oznaczona napisem GRZYBOZNAWCA NR... 

Zbierając grzyby pamiętajmy, aby nie uszkodzić grzybni znajdującej się w górnej warstwie gleby. Gwałtowne wyrywanie, zawsze prowadzi do uszkodzenia grzybni. Starajmy się także nie ścinać nożem grzybów nad ziemią. Odcięta i pozostawiona w ziemi dolna część trzonu rozkłada się i powoduje zakażenie bakteriami i pleśniami macierzystej grzybni. Grzyb przed zerwaniem, należy ująć dłonią za dolną część trzonu, okręcić trzon dookoła osi i dopiero wtedy delikatnie oderwać od podłoża. 

Wysoce naganne jest rozkopywanie ściółki i mchu w poszukiwaniu grzybów. Takie chuligańskie zachowanie pozbawia grzybnię ochrony przed wysychaniem. Niestety, każdego roku rzesze leśnych wandali - domorosłych "grzybiarzy" - bezpowrotnie niszczą bogactwo lasu. 

Polecamy: Grzybiarski savoir-vivre - jak zbierać grzyby, żeby nie niszczyć lasu?

Zerwany grzyb przed włożeniem do koszyka należy oczyścić z ziemi i resztek ściółki. Grzyby najlepiej czyścić specjalnymi scyzorykami, zaopatrzonymi dodatkowo w szczoteczkę do czyszczenia blaszek i powierzchni kapelusza. 

Sprawdź: Czyszczenie grzybów: jak czyścić grzyby?

Grzyby występują w całej Polsce, najwięcej ich jest w Puszczy Białowieskiej, Knyszyńskiej, Białej, Zielonej i w Borach Tucholskich.

Kalendarz grzybiarzy

Masowy wysyp grzybów zaczyna się w połowie września i trwa zazwyczaj do pierwszych przymrozków. Wtedy w naszych lasach pojawiają się najpopularniejsze gatunki, takie jak: podgrzybki, borowiki, maślaki, koźlarze i kanie. A kiedy konkretnie zbierać poszczególne grzyby?

Borowiki

Od lipca do października (pełnia tworzenia owocnika przypada na wrzesień i październik).

Podgrzybki

Od czerwca do listopada (pełnia tworzenia owocnika przypada na wrzesień i październik).

Maślaki

Od czerwca do października (pełnia tworzenia owocnika przypada na wrzesień).

Gąski

Od września do listopada (pełnia tworzenia owocnika przypada na październik i listopad).

Kurki

Od czerwca do listopada (pełnia tworzenia owocnika przypada na sierpień, wrzesień i październik).

Rydze

Od lipca do listopada (pełnia tworzenia owocnika przypada na sierpień, wrzesień i październik).

Koźlarze

Od lipca do października (pełnia tworzenia owocnika przypada na sierpień i wrzesień).

Kanie

Od czerwca do listopada (pełnia tworzenia owocnika przypada na wrzesień i październik).

Opieńki

Od września do listopada (pełnia tworzenia owocnika przypada na październik).

Do czego zbierać grzyby?

Do zbierania grzybów należy używać płaskich, niedużych wiklinowych koszyków lub łubianek. Zapobiega to ugniataniu grzybów. Nie należy zbierać grzybów do plastikowych toreb lub wiader, w których grzyby zgniatają się, uszkadzają i nim wyjdziemy z lasu, grzyby zaczynają gnić. Nawet w przypadku borowików taki zgniecenie i zaparzenie grzybów może prowadzić do zatruć pokarmowych.

Przygotowanie i przechowywanie grzybów

• Grzyby należy zjeść lub przerobić nie później niż w ciągu doby od zebrania. Grzyby przechowywane poza lodówką lub chłodnią szybko się psują. 
• Resztek potraw z grzybów nie wolno przechowywać dłużej niż kilka godzin. Nie wolno wielokrotnie podgrzewać potraw zawierających grzyby. 
• Grzyby, ze względu na wysoką zawartość chityny, specyficznego błonnika, są produktem ciężkostrawnym. Nie zaleca się grzybów osobom z chorobami układu trawiennego, rekonwalescentom i osobom starszym. Absolutnie zabronione jest podawanie grzybów dzieciom poniżej 6 roku życia. 
• Grzyby można zjeść smażone, duszone lub nawet pieczone. Można je też ususzyć lub zamrozić.

Podpowiadamy:

Jak suszyć grzyby w piekarniku?

Jak suszyć grzyby w suszarce?

Suszenie grzybów na kaloryferze: jak to zrobić?

Jakie grzyby nadają się do mrożenia?

Jak mrozić grzyby? Gotować grzyby przed zamrożeniem?