Czarka szkarłatna: zwiastun wiosennego grzybobrania. Właściwości, wartość odżywcza, zastosowanie

Czarka szkarłatna (Sarcoscypha coccinea) należy do kustrzebkowców, rzędu grzybów workowych. Stąd jej niecodzienny kształt purpurowego grzybka. Pojawia się zawsze na przełomie zimy i wiosny, jak zapowiedź zmian zachodzących w środowisku przyrodniczym. Rośnie na obumarłych gałęziach drzew liściastych. Jest saprofitem. Do niedawna był to grzyb pod ścisłą ochroną. Obecnie można go zbierać. 

Spis treści

1. Wygląd czarki szkarłatnej
2. Występowanie czarki szkarłatnej
3. Wartość odżywcza czarki szkarlatnej
4. Zastosowanie w kuchni
5. Gatunki podobne
6. Lubisz grzyby? Spróbuj tych potraw z grzybami!

Wygląd czarki szkarłatnej

Owocniki czarki szkarłatnej mają właśnie kształt czarek, długo mają podwinięte do wnętrza brzegi. Wraz ze wzrostem otwierają się, przyjmując kształt miseczki. Bardziej owalne, niż okrągłe. Owocnik czarki ma średnicę od 1-5 cm, czasem osiąga rozmiar 8 cm. Trzonek występuje tylko u owocników wyrastających z gałęzi zagrzebanej w ziemi. Może być krótki lub długi, przez co owocnik czarki bardziej przypomina pucharek dla krasnoludka. 

Miąższ cienki, sprężysty, jędrny, bez smaku i zapachu.

Polecamy: Jak czyścić i myć grzyby?

Występowanie czarki szkarłatnej

Czarki pojawiają się na przełomie zimy i wiosny. Możemy je spotkać już w lutym i rosną do maja. Wyrastają pojedynczo lub w rozproszonej grupie, zaraz po zejściu śniegów na leżących gałązkach, konarach i pozostałościach drzew liściastych, zwłaszcza olchy, zagrzebanych w ściółce. Są saprofitami. Potrzebują wilgotnego środowiska. 

Wszystkie czarki do 2014 były objęte w Polsce ochroną ścisłą. Obecnie można je zbierać, pamiętając, by nie niszczyć ściółki w miejscu ich występowania.

Wartość odżywcza czarki szkarlatnej

Wartość odżywcza czarek szkarłatnych jest niewielka. Cienkie ścianki purpurowym miseczek zawierają co prawda witaminy: A, B1, B2, C, D, PP i E, a także całkiem sporo soli mineralnych: żelazo, cynk, potas, jod, siarka, wapń, miedź, mangan i fluor. Jednak czarki szkarłatne w 94% składają się z wody, pozostałe 6% to białka, węglowodany i tłuszcze. Są niskokaloryczne - 100 g świeżych czarek to tylko 30 kcal.

Czarki, tak jak wszystkie grzyby, są ważnym źródłem błonnika, który odgrywa istotną rolę w procesie trawienia. Trzeba jednak pamiętać, że tym błonnikiem jest chityna, która jest ciężkostrawna. Czarek, tak jak pozostałych grzybów, nie należy podawać dzieciom do lat 7. 

Polecamy również: Jakie są wartości odżywcze grzybów?

Zastosowanie w kuchni

Czarka szkarłatna na surowo z odrobiną soli chrupie tak samo, jak rzodkiewka, ponieważ jest równie jędrna. Po ugotowaniu zachowuje sprężystość, ma ciekawą teksturę. Można jej użyć do sałatek, którym doda koloru. Świetnie smakuje marynowana.

Polecamy: Jak marynować grzyby w słodko-kwaśnej zalewie?

Gatunki podobne

Bardzo podobna do czarki szkarłatnej jest czarka austriacka (Sarcoscypha austriaca) - różnicę widać dopiero pod mikroskopem. Łudząco podobna jest także dzieżka pomarańczowa (Aleuria aurantia) wyrastająca na gołej ziemi późnym latem i jesienią, jedyna różnica to barwa, tym razem jaskrawopomarańczowa.

Lubisz grzyby? Spróbuj tych potraw z grzybami!

Wielbiciele grzybów, do których również należy zespół Beszamel.pl, zgodnie twierdzą, że jedzą grzyby dla smaku. I to wystarczy! Zgodnie z najnowszymi badania, grzyby, a szczególnie susz grzybowy, zawierają reszty kwasu glutaminowego, jednego z aminokwasów budujących wszystkie białka. Te reszty kwasu glutaminowego nasz język rozpoznaje, jako smaczne. Właśnie tak. To jest ten słynny smak umami. Najwięcej kwasu glutaminowego znajdziemy oczywiście w mięsie, ale także w dojrzałych serach, jak parmezan, peccorino, czy bursztyn. I ku zdziwieniu wielu, w pomidorach! 

Warto wypróbować Kurki w sosie pomidorowym po prowansalsku oraz Borowiki duszone w śmietanie

Grzyby leśne są przepyszne, ale nie rezygnujmy z grzybów hodowlanych. 

Wypróbuj przepis na Boczniaki z patelni na szybki obiad oraz Pieczarki portobello nadziewane serem feta