Papryka, czyli pieprzowiec roczny, jakie ma właściwości, jakie ma wartości odżywcze?

2017-08-22 10:50

Papryka, a właściwie pieprzowiec roczny (Capsicum annum L.), czasem nazywana również pieprzem tureckim, pochodzi z Ameryki Południowej. Papryka jest jednym z tych warzyw, które dość długo torowało sobie drogę na nasze stoły. Co prawda w książce Marii Monatowej, sprzed I wojny światowej, znajduje się przepis na paprykę faszerowaną. Jednak dopiero podróże turystyczne w latach 70. XX wieku, głównie na Węgry, do Bułgarii i Jugosławii, zachęciły do konsumpcji papryki.

Papryka, czyli pieprzowiec roczny, jakie papryka ma właściwości, jakie ma wartości odżywcze?
Autor: pixabay.com Papryka to smaczne i pełne witamin warzywo.

Spis treści

  1. Historia papryki
  2. Wartości odżywcze papryki
  3. Właściwości papryki
  4. Jak wykorzystać paprykę?

Historia papryki

Kolumbowi zawdzięczamy upowszechnienie papryki w Europie. Już w wieku XVI uprawiana była w Hiszpanii, skąd dotarła do państw arabskich i dalej do Turcji, a od końca tego wieku na Węgrzech, gdzie dotarła właśnie za pośrednictwem Turków. Hiszpania i Węgry stały się europejskimi ośrodkami uprawy i użytkowania papryki, bez trudno sobie dzisiaj wyobrazić kuchnię obu tych narodów.

Gaspacho - hiszpański chłodnik z pomidorów - danie na gorące dni

Węgierska zupa gulaszowa: przepis na pyszną zupę

Wartości odżywcze papryki

Papryka należy do rodziny psiankowatych, podobnie jak pomidor, ale zawartością witaminy C przewyższa go kilkakrotnie. W papryce jest jej 150-180 mg na 100 g owoców, a w pomidorach od 20 do 25 mg. Papryka przewyższa pod tym względem owoce cytrusowe. Ponadto papryka zawiera witaminę A, witaminy z grupy B, PP, nawet E, a ze związków mineralnych - fosfor, magnez, sporo wapnia i żelazo.

Papryka jest niskokaloryczna, ma tylko 24 kilokalorie w 100 gramach.

Właściwości papryki

Odmian papryki istnieje bardzo wiele: dzieli się je najogólniej na paprykę ostrą, używaną jako sproszkowana przyprawa lub marynowana, na paprykę półostrą przeznaczoną do gotowania oraz na  słodką, przeznaczoną do jedzenia na surowo. Papryka ma także wiele odmian kolorystycznych. 

O ile paprykę ostrą zbiera się, gdy dojrzeje, uzyskując czerwony kolor, o tyle odmiany papryki przeznaczonej do konsumpcji w tanie surowym zbiera się jeszcze niedojrzałe, kiedy są mięsiste i soczyste.

Papryka - jak kupować paprykę? Jakie smaki mają poszczególne rodzaje papryki?

Papryka ostry smak zawdzięcza związkowi zwanemu kapsaicyną. Wyciągi wodne kapsaicyny przyspieszają syntezę enzymów trawiennych oraz wzmagają krążenie krwi.

Co to jest kapsaicyna? Jakie ma właściwości i w których przyprawach ją znajdziemy?

Polska pionierka seksuologii - Michalina Wisłocka - twierdziła, że przyprawianie jedzenia ostrą papryką powoduje przekrwienie dróg moczowych i miednicy małej, zwiększając wrażliwość narządów płciowych.

Chili: jakie ma właściwości? Dlaczego warto stosować chilli w kuchni?

Na pewno ostra papryka poprawia humor. Zawarta w niej kapsaicyna działa na receptory bólu (nocyceptory), powodując uczucie pieczenia i ostrości w jamie ustnej. W reakcji na pieczenie receptory bólu wysyłają sygnał do mózgu, który uruchamia wydzielenia hormonów szczęścia - endorfin. Zatem kapsaicyna zawarta w ostrej papryce wprowadza nas w lekki stanu euforii. W ostatecznym rozrachunku jedząc paprykę jesteśmy szczęśliwsi. 

Kapsaicyna nie powoduje żadnych trwałych uszkodzeń tkanek. Podana w dużych ilościach czasowo poraża układ nerwowy i zakłóca jego normalne funkcjonowanie.

Zewnętrznie stosuje się wyciągi z pieprzowca rocznego jako składniki popularnych maści przeciwreumatycznych, powodujących miejscowe przekrwienie skóry, podrażnienie zakończeń nerwowych i łatwiejsze przenikanie właściwych środków leczniczych do głębszych warstw obolałej tkanki.

Odmiany papryki – łagodne i ostre. Papryka, chili i pepperoni: czym się różnią?

Papryka zawiera spore ilości fitoncydów - naturalnych substancji roślinnych hamujących rozwój mikroorganizmów.

Ponadto papryka zawiera apiinę - flawonoid - naturalny barwnik, przeciwutleniacz i naturalny insektycyd i fungicyd.

Jak wykorzystać paprykę?

Paprykę jadamy w różnej postaci, od surówek począwszy, często w kompozycji z innymi warzywami, ale także pieczoną i duszoną.

Turecka sałatka z pomidorów i papryki [sprawdzony przepis]

Surówka z kapusty włoskiej i papryki - chrupiące witaminy

Świetne są zupy z dodatkiem pieczonej papryki.

Zupa z pieczonej papryki i pomidorów

Chili con carne, czyli 'papryka z mięsem': przepis z polską nutą

Papryka faszerowana kuskusem: pomysł na obiad wege

Bardzo dobre są także pasty z pieczoną papryką, można je używać do smarowania pieczywa lub jako dodatek do mięs grillowanych i pieczonych.

Ajwar: paprykowa pasta rodem z kuchni bałkańskiej

Lutenica - bałkańska pasta do mięs i kanapek

Paprykę konserwuje się w zalewie octowej. Można ją też kwasić z ogórkami. Papryka konserwowana w zalewie octowej jest dobrym dodatkiem do surówek, sałatek i kanapek.

Papryka marynowana - sprawdzony przepis

Papryka marynowana: przepis na marynatę z niską zawartością sodu

QUIZ: Słodko, lekko pikantnie, bardzo ostro... Papryka w roli głównej!
Pytanie 1 z 10
Jak sie nazywa słodka papryka, występująca w różnych kolorach, popularna w Polsce?
Papryka