Topinambur – nie tylko dla zdrowia. Zobacz, jak to skromne warzywo podbija kuchnie mistrzów
Choć topinambur często jest postrzegany jako uciążliwy chwast, trudny do usunięcia z ogrodu po jego pierwszym pojawieniu się, jest to w rzeczywistości zdrowe i smaczne warzywo. Jego bulwy można wykorzystać na wiele sposobów w kuchni. Dowiedz się, dlaczego warto dodać topinambur do swojego jadłospisu!
Spis treści
- Topinambur - co to za roślina?
- Jak wygląda topinambur
- Topinambur - smak
- Wartości odżywcze topinamburu
- Właściwości słonecznika bulwiastego
- Kupowanie i przechowywanie topinamburu
- Topinambur - przepisy
Topinambur - to warto o nim wiedzieć:
1. Topinambur - co to za roślina?
2. Jak wygląda topinambur
3. Topinambur - smak
4. Wartości odżywcze topinamburu
5. Właściwości słonecznika bulwiastego
6. Kupowanie i przechowywanie topinamburu
7. Topinambur - przepisy
Topinambur - co to za roślina?
Topinambur nazywany jest również słonecznikiem bulwiastym, karczochem jerozolimskim lub ziemną gruszką. Pochodzi z Ameryki Północnej, gdzie uprawiany był przez Indian z plemienia Topinamboore - stąd jego nazwa. Do Europy przywędrował w XVII w i szybko przyjął się jako roślina uprawna. Warunki klimatyczne okazały się na tyle korzystne, że w tej chwili topinambur można spotkać praktycznie wszędzie - choć nie wszędzie jest pożądany. Podobnie jak słonecznik należy do rodziny astrowatych.
Jak wygląda topinambur
Topinambur to roślina o kwiatach przypominających niewielkie słoneczniki. Ma żółte podłużne płatki oraz ciemniejszy środek. Dorasta nawet do 2 m wysokości. Porasta wiele nieużytków szybko się rozkrzewiając i tworząc swego rodzaju słonecznikowe zagajniki. Pełni tym samym rolę ozdobną, jednak najważniejsze jest ukryte pod ziemią. Słonecznik bulwiasty tworzy system korzenny z charakterystycznymi bulwami. To one są najcenniejszą częścią rośliny. Zbiera się je jesienią, kiedy większość składników odżywczych przemieści się z górnych partii rośliny do korzeni. Poza nieużytkami topinambur rośnie w systemie uprawnym. Szczególnie cenione są dwie jego odmiany: o białych bulwach w kształcie maczugi oraz fioletowych, o nieregularnym kształcie.
Topinambur - smak
Niektórzy porównują smak topinamburu do smaku kasztanów wodnych. Niestety polskiemu czytelnikowi to porównanie niewiele powie, gdyż te drugie są praktycznie nieznane w naszej kuchni. Po ugotowaniu topinambur swoją kremową konsystencją przypomina nieco ziemniaki i można je nim zastępować. Jednak w przeciwieństwie do ziemniaków, topinambur można również jadać na surowo.
Wartości odżywcze topinamburu
Jadalne bulwy karczocha jerozolimskiego mają wiele zastosowań kulinarnych oraz prozdrowotnych. Składają się głownie z wody (80%), której towarzyszy nieco białka (3 %) i ok 15 % węglowodanów. W grupie tych ostatnich wyróżnia się zaś wielocukier - inulina. Ponadto bulwy topinamburu zawierają witaminę B1, żelazo, magnez, miedź i potas i są źródłem aminokwasów egzogennych - tryptofanu i treoniny.
Właściwości słonecznika bulwiastego
Topinambur jest ceniony przede wszystkim za przeciwdziałanie otyłości i cukrzycy. Zawarta w nim inulina obniża poziom glukozy we krwi, a także wartość cholesterolu oraz trójglicerydów. Ponadto ma działanie prebiotyczne, obniża PH w jelitach oraz stymuluje układ odpornościowy. Ponadto badania wykazują, że bulwy oraz liście topinamburu mają potencjalne działanie antynowotworowe, szczególnie w wypadku raka sutka.
Kupowanie i przechowywanie topinamburu
Bulwy topinamburu można kupić w większości supermarketów, zwłaszcza w okresie jesiennym. Przechowywać można je przez kilka dni w lodówce, najlepiej nie umyte. Topinambur można również zamrozić, wtedy bulwy dokładnie oczyszczamy i obieramy przed zamrożeniem. Można je również zblanszować.
Topinambur - przepisy
Polecamy kilka przepisów na dania z dodatkiem słonecznika bulwiastego:
Pieczony topinambur z pieczarkami: przepis na sycący obiad
Domowy chleb z topinamburu z czarnuszką i masłem koperkowym
Zupa krem z topinamburu: przepis na zupę ze słonecznika bulwiastego
Suflet z topinamburu z białym serem i orzechami