Jarmuż - właściwości i przeciwskazania. Gdzie kupić, jak przygotować i jeść jarmuż?
Jarmuż to warzywo, które jest bardzo popularne w Holandii i Portugalii, w Polsce zdobywa sobie dopiero miłośników. Jarmuż jest bardzo zdrowy i bogaty w witaminy oraz mikroelementy. Warto więc wzbogacić o niego codzienną dietę. Zobacz, dlaczego warto jeść jarmuż, jakie ma właściwości i zalety oraz kto powinien wykluczyć go z diety.
Spis treści
- Jarmuż — co to za warzywo?
- Jak smakuje jarmuż?
- Jarmuż — kalorie
- Jarmuż: właściwości zdrowotne i wartości odżywcze
- Gdzie kupić jarmuż? Cena jarmużu
- Kupowanie i przechowywanie jarmużu
- Kto nie powinien jeść jarmużu?
- Jak przygotować jarmuż, aby zachował swoje właściwości?
- Galeria: Jarmuż - przepisy, co zrobić z jarmużu
- Jarmuż — co to za warzywo?
- Jak smakuje jarmuż?
- Jarmuż — kalorie
- Właściwości zdrowotne jarmużu
- Gdzie kupić jarmuż? Cena jarmużu
- Kupowanie i przechowywanie jarmużu
- Jak przygotować jarmuż, aby zachował swoje właściwości?
Jarmuż — co to za warzywo?
Jarmuż jest jedną z najstarszych form roślin kapustnych. W rejonie Morza Śródziemnego uprawiany jest od ponad 2000 lat. Jest członkiem rodziny roślin krzyżowych, znanej ze swojej zdolności do rozkwitu w chłodniejszych porach roku. Rośliny te mają tendencje do rozrastania się na wielu różnych kontynentach. Jarmuż najbardziej kojarzy się z dużymi, ciemnozielonymi, podłużnymi liśćmi. Mają one kędzierzawe brzegi i sztywny system blaszek o jasnozielonym kolorze. Jednak odmian jarmużu jest wiele. Możemy spotkać liście proste zamiast karbowanych i na przykład w kolorze fioletowym. Znajdziesz tu także kapustę zielonolistną z fioletowymi łodygami i żyłami.
Jak smakuje jarmuż?
W Polsce jarmuż nadal nie jest tak popularny, jak na to zasługuje. Zawiera wiele cennych składników, warto więc jeść go co najmniej raz w tygodniu. Tym bardziej że jarmuż jest warzywem smacznym, porównywalnym do kapusty, brokułów i szpinaku. Pod wpływem mrozu jarmuż może przybrać słodszy smak. Wynika to z zamiany niektórych rodzajów skrobi zawartych w roślinie na cukry. Jednak smak jarmużu może być zaskakująco zróżnicowany, od gorzkiego lub pieprzowego do delikatnego i lekko słodkiego. Łatwo jest go przygotować.
Jarmuż — kalorie
Jest to warzywo doskonałe dla osób, które dbają o linię, ponieważ ma bardzo mało kalorii. 100 g liści dostarcza organizmowi ok. 50 kcal. Duża garść świeżych liści to tylko 7 kcal. Niski indeks glikemiczny jarmużu (28) sprawia, że mogą go do swojej diety włączyć cukrzycy.
Jarmuż: właściwości zdrowotne i wartości odżywcze
Jarmuż dostarcza organizmowi sporych ilości błonnika, witaminy A, B1, B2, C, E, K i składniki mineralne (wapnia, żelaza, potasu, magnezu, manganu). Zawiera również przeciwutleniacze, które spowalniają procesy starzenia. W jego liściach znajdziemy kilkadziesiąt razy więcej witaminy A oraz 3 do 5 razy więcej wapnia i żelaza niż w liściach kapusty. Jarmuż zawiera również polifenole, które są zbawienne dla alergików. Niezwykle cenne są także zawarte w tym warzywie związki siarki o działaniu przeciwnowotworowym. Zawarta w nim kwercetyna pomaga zwalczać stany zapalne i zapobiega tworzeniu się blaszki miażdżycowej. Jarmuż:
- ma więcej witaminy C niż pomarańcza,
- ma więcej witaminy A niż jakiekolwiek zielone warzywa,
- to znakomite źródło witaminy K,
- jest jest doskonałym źródłem kwasu alfa-linolowego (ALA). To rodzaj kwasu tłuszczowego omega-3. Jest on niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania mózgu. Zmniejsza też ryzyko cukrzycy typu 2 i wpływa na prawidłową pracę serca.
- ma więcej wapnia niż mleko.
Gdzie kupić jarmuż? Cena jarmużu
Jarmuż można kupić praktycznie w każdym markecie, tyle że zazwyczaj nie jest sprzedawany tam w całości. Rozdrobnione liście jarmużu pakowane są próżniowo i tak sprzedawane. Opakowanie kosztuje około 6 zł. Warto wybierać jarmuż z upraw ekologicznych, bo warzywo to zachowuje niestety w znacznym stopniu pestycydy z czasu uprawy. Najlepszym rozwiązaniem jest wyhodowanie własnych roślin. Jarmuż można uprawiać nawet w domu czy na balkonie. Zwłaszcza że jest rośliną niezwykle ozdobną i może pięknie wkomponować się w balkonowy dizajn.
Kupowanie i przechowywanie jarmużu
Jarmuż dostępny jest przez cały rok. Podczas zakupów wybieraj jarmuż o jędrnych, głęboko zabarwionych liściach i wilgotnych, twardych łodygach. Liście powinny wyglądać świeżo, być nieobrobione i wolne od oznak brązowienia, żółknięcia i małych dziur. Wybierz jarmuż z liśćmi o niewielkich rozmiarach, ponieważ są delikatniejsze i mają łagodniejszy smak. Jarmuż powinien być cały czas w chłodzie. Wysoka temperatura powoduje jego więdnięcie i negatywnie wpływa na smak.
Jarmuż można przechowywać po zakupie ok. 5 dni. Nieumyte liście najlepiej włożyć do woreczka strunowego bądź pojemnika do przechowywania żywności. Ważne jest, aby usunąć z pojemnika jak najwięcej powietrza. Tak przygotowane liście przechowujemy w lodówce. Jarmużu nie należy myć przed włożeniem do lodówki, gdyż wilgoć przyspiesza proces psucia warzywa. Im dłużej jarmuż będzie przechowywany, tym mocniejszej nabierze goryczki. Lepiej przygotować go i zjeść zaraz po zakupie.
Kto nie powinien jeść jarmużu?
Liście jarmużu zawierają spore ilości szczawianów, więc nie powinny go jadać osoby z kamica nerkową czy dną moczanową. Z kolei duża zawartość goitrogenów sprawia, ze przeciwskazaniem do ich spożywania są również choroby tarczycy. W tym jednak wypadku wystarczy odpowiednia obróbka termiczna, a większość wpływających na poziom jodu związków utleni się.
Jak przygotować jarmuż, aby zachował swoje właściwości?
Jarmuż surowy ma najwięcej właściwości zdrowotnych. W tej postaci może być dodawany do sałatek i stanowić bazę do zielonych koktajli. Obróbka termiczna sprawia, że jarmuż traci dużą część ze swoich wspaniałych składników odżywczych. Aby straty te były jak najmniejsze, najlepiej gotować go 3-4 min na parze. Można też równie krótko blanszować go w niewielkiej ilości wrzącej wody. Pamiętajmy, że wiele substancji odżywczych staje się bardziej skutecznych, gdy jemy je razem z innym pokarmem. Awokado, oliwa z oliwek, a nawet parmezan, mogą sprawić, że karotenoidy rozpuszczalne w tłuszczach będą bardziej dostępne dla organizmu. Z kolei sok z cytryny pomaga w lepszym przyswajaniu żelaza.
