Witaminy rozpuszczalne w wodzie, witaminy rozpuszczalne w tłuszczach
Witaminy są substancjami egzogennymi, czyli takimi, których organizm nie potrafi sam wytworzyć. Bez nich nie możemy prawidłowo funkcjonować, dlatego trzeba je systematycznie dostarczać. Czy konieczne jest nieustanne zażywanie preparatów witaminowych? Co powinniśmy wiedzieć o witaminach, zanim sięgniemy po tabletki?
Spis treści
- Witaminy - rys historyczny
- Witaminy - podział
- Witaminy - rozpuszczalne w wodzie:
- Witaminy - rozpuszczalne w tłuszczach:
Witaminy - rys historyczny
Witaminy odkrył i nazwał w 1912 roku polski biochemik Kazimierz Funk. Witaminy są człowiekowi niezbędne do życia i muszą być dostarczone z zewnątrz - wraz z jedzeniem. Ale nie należą do typowych składników pokarmowych – pełnią funkcję regulacyjną. Jedynie witamina D (kalcyferol), jest wytwarzana przez ludzki organizm - produkują ją komórki skóry pod wpływem promieni UV. Ze względu na swój skład chemiczny witaminy należą do różnych grup związków organicznych. Wspólną nazwę noszą jednak z tego powodu, że ich znaczenie dla organizmu ludzkiego jest takie samo - bez nich nie potrafimy funkcjonować w dobrym zdrowiu.
Witaminy - podział
Witaminy dzielą się na dwie grupy - substancji rozpuszczalnych w wodzie oraz rozpuszczalnych w tłuszczach. Druga grupa jest o wiele mniej liczna od pierwszej.
Witaminy - rozpuszczalne w wodzie:
witamina C (kwas askorbinowy)
witamina B1 (tiamina)
witamina B2 (ryboflawina)
witamina B3 (niacyna, witamina PP, kwas nikotynowy, amid kwasu nikotynowego)
witamina B5 (kwas pantotenowy)
witamina B6 (pirydoksyna, pirydoksal, adermina)
witamina B7 (biotyna, witamina H)
witamina B9/B11 (kwas foliowy)
witamina B12 (cyjanokobalamina)
witamina P (mieszanina pochodnych flawonoidowych np. hesperydyna, rutyna)
Witaminy rozpuszczalne w wodzie (z wyjątkiem witaminy B12) nie są magazynowane w organizmie, muszą być mu stale dostarczane. Gdy przyjmiemy ich nadmiar, zostanie on wydalony razem z moczem.
Witaminy - rozpuszczalne w tłuszczach:
witamina A (retinol i jego pochodne)
witamina D (cholekalcyferol i pochodne)
witamina E (tokoferol)
witamina K (fitochinon, menadion)
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach można stosunkowo łatwo przedawkować, gdyż magazynowane są w tkankach bogatych w lipidy. Z kolei gdy w organizmie występują zaburzenia trawienia i wchłaniania tłuszczów, efektem mogą być braki witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.