Dieta ketogenna: dieta bogatotłuszczowa i ubogowęglowodanowa tylko pod kontrolą lekarza
Dieta ketogenna lub ketogeniczna to dieta bogata w tłuszcze i uboga w węglowodany. Dla większości osób jest niewskazana. Absolutnie z diety ketogennej nie mogą korzystać osoby z chorą wątrobą, nerkami, trzustką i z cukrzycą. Istnieją jednak wyjątkowe sytuacje, w których ten rodzaj diety jest zalecany, ze względu na działanie terapeutyczne. Dietę ketogenną zaleca się chorym na padaczkę lekooporną oraz u niektórych chorych onkologicznie. Dieta ketogenna może być stosowana tylko na zlecenie i pod ścisłą kontrolą lekarza i dietetyka.
Spis treści
- Mechanizm diety ketogennej
- Dieta ketogenna w padaczce
- Dieta kegotenna w terapii onkologicznej
- Działania niepożądane i przeciwwskazania
- Dieta ketogenna - zasady
Mechanizm diety ketogennej
Dieta ketogenna ograniczając podaż węglowodanów wymusza na organizmie czerpanie energii z ciał ketonowych. To reakcja podobna jak w przypadku głodzenia.
Na czym to polega? Po każdym spożyciu węglowodanów (chleba, kaszy, ryżu, warzy, cukru) uwalniana z nich glukoza jest wchłaniana do krwi. Glukoza jest głównym źródłem energii w ludzkim organizmie. Większość zostaje od razu zużyta na podtrzymanie funkcji życiowych. Część glukozy zostaje zmagazynowana w postaci glikogenu w wątrobie i w mięśniach. W razie potrzeby glukoza uwalniana jest z tego zapasu. Nadmiar glukozy zostaje odłożony w postaci tłuszczów (triglicerydów).
Gdy nie ma świeżej dostawy cukrów, organizm uwalnia glukozę z zapasów glikogenu w wątrobie i w mięśniach. Jeśli i ich zabraknie, na przykład podczas głodówki, metabolizm ulega przestrojeniu i zaczyna czerpać energię z ciał ketonowych. Ciała ketonowe są produktem rozpadu tłuszczy w mitochondriach.
Dieta ketogenna w padaczce
Działania przeciwdragwkowego diety ketogennej upatruje się w przestawieniu metabolizmu komórek nerwowych mózgu, które zamiast korzystać z glukozy, czerpią energię z ciał ketonowych. Zmiany te prowadzą do zmniejszenie pobudliwości neuronów.
Dieta kegotenna w terapii onkologicznej
Dieta ketogenna wykorzystująca średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe (MCT) może uzupełniać, ale nie zastępować standardową terapię onkologiczną. Komórki guzów nowotworowych, zwłaszcza ośrodkowego układu nerwowego, nie są w stanie efektywnie spalać tłuszczów, ani ciał ketonowych. Komórki rakowe pozbawione dostaw glukozy przestają się rozrastać. Jednak zawsze istnieje ryzyko powikłań na skutek zwiększonej ilości produktów przemiany materii w organizmie, z którymi nie poradzą sobie ani obciążone terapią standardowa nerki, ani wątroba.
Działania niepożądane i przeciwwskazania
Aby organizm sprawnie wytwarzał ciała ketonowe potrzebna jest prawidłowa czynność wątroby. Niewydolność wątroby jest absolutnym przeciwwskazaniem do stosowania tej diety.
Dieta ketogenna może doprowadzić do niedoboru mikroelementów i witamin.
Wiele osób nie toleruje diety bogatotłuszczowej. Cierpią na bóle brzucha, zgagę, wymioty, wzdęcia i zaparcia.
U niektórych osób może dojść do zaburzeń elektrolitowych, niedocukrzenia, niedobiałczenia i obrzęków, wreszcie do uszkodzenia nerek i wątroby, a nawet do uszkodzenia serca.
Długie stosowanie diety ketogennej może spowodować wystąpienie kamicy moczanowej i zwiększonego stężenia kwasu moczowego we krwi.
Dieta ketogeniczna wpływa na funkcjonowanie mózgu, dlatego podczas jej stosowania człowiek może odczuwać euforię, złość i agresję.
Dieta kegotenna w określonych przypadkach może być dietą terapeutyczną, ale musi być zawsze stosowana z właściwych wskazań i pod nadzorem lekarza i dietetyka.
Dieta ketogenna - zasady
Dietę pod kontrolą lekarza i dietetyka rozpoczyna 1 lub 2 dni głodówki. Następnie zaleca się dietę w której na 3 lub 4 g tłuszczu przypada 1 g białka. Przy czym ilość dostarczanej energii i składników odżywczych zwiększa się stopniowo. W przypadku zastosowań terapeutycznych dietę stosuje się przez 2-4 lata.
W diecie ketogenicznej głównymi składnikami są: jajka, boczek, tłuste ryby, tłuste sery, oleje, orzechy, awokado. Uzupełniają je warzywa o bardzo niskiej zawartości cukrów: ogórki, pomidory, warzywa liściaste.
Dieta zakłada, że dzienne spożycie węglowodanów nie może przekroczyć 50 g.
Początkowo może sprzyjać spadkowi masy ciała, ale z czasem waga się stabilizuje, a koszty zdrowotne są ogromne.
Dieta ketogenna wyklucza spożycie: ziemniaków, batatów, wszystkich warzyw bulwiastych, nasion roślin strączkowych oraz wszystkich produktów zbożowych.
Zobacz także:
Dieta Dukana - dieta wysokobiałkowa - jakie ma skutki uboczne?
Dieta owocowa: czy jest bezpieczna, czy jest skuteczna i ile można schudnąć?
Dieta zupowa - wady i zalety diety opartej na zupach
Dieta bezglutenowa dla zdrowych ludzi to błąd! Ekspert IŻiŻ ostrzega
