Kasza jęczmienna: wartości odżywcze, właściwości, gotowanie, przepisy

2018-06-27 11:13

Kasza jęczmienna jest niezmiennie popularna. Pożywna i smaczna, syci na długo. Niezastąpiona do przygotowania staropolskiego krupniku. Bez względu na to jaką jej odmianę wybierzecie, będzie doskonałym dodatkiem do mięsnych, warzywnych lub grzybowych sosów. Cała prawda o kaszy w dziecięcej rymowance: Kipi kasza, kipi groch. Lepsza kasza niźli groch. Bo od grochu boli brzuch, A od kaszy człowiek zdrów.

Kasza jęczmienna: wartości odżywcze, właściwości, gotowanie, przepisy
Autor: Shutterstock Kasza jęczmienna to jeden z najstarszych pokarmów ludzkości.

Spis treści

  1. Kasza z jęczmienia
  2. Wartość odżywcza kaszy jęczmiennej
  3. Własności kaszy jęczmiennej
  4. Jak gotować kaszę jęczmienną?
  5. Zastosowanie kulinarne kaszy jęczmiennej

Kasza z jęczmienia

Kaszę jęczmienną produkuje się z jęczmienia (Hordeum vulgare L.). Od zarania dziejów Polski kasza jęczmienna jest najpopularniejszą z kasz. Jest głównym składnikiem krupniku, który ma ponad 1000 lat tradycji kulinarnej. Rozróżnia się kilka rodzai kaszy jęczmiennej ze względu na stopień obróbki ziarna i jego grubość. 

Najgrubszy jest pęczak, czyli całe ziarno jęczmienne pozbawione łuski. To także najcenniejsza dla naszego zdrowia odmiana tej kaszy.

Pęczak jęczmienny kujawski to całe ziarno, pozbawione łuski, obtaczane i polerowane. Występuje w trzech odmianach, grubej, średniej i drobnej.

Kasza jęczmienna perłowa, zwana także mazurską, to ziarno połamane na cząstki i polerowane. Tutaj także wyróżnia się kaszę grubą, średnią i drobną.

Jest jeszcze kasza perłowa prażona oraz płatki jęczmienne.

Wartość odżywcza kaszy jęczmiennej

Porcja 100 g suchej kaszy jęczmiennej zawiera ok 354 kcal. W 100 g kaszy znajduje się około 10 gramów białka, 75 gramów węglowodanów oraz 16 gramów błonnika. Dzięki wysokiej zawartości błonnika po zjedzeniu kaszy jęczmiennej długo odczuwamy sytość. Kaloryczność kaszy spada po ugotowaniu, ponieważ ze 100 g suchej kaszy, otrzymujemy dwa i pół raza więcej kaszy gotowanej. 

Kasza jęczmienna bogata jest w witaminę E oraz witaminy z grupy B, a także kwas foliowy. Znajdują się w niej również cenne minerały, takie jak: magnez, żelazo, potas, cynk, wapń, miedź, krzem oraz mangan.

Kasza jęczmienna zawiera gluten, dlatego nie mogą jej jeść osoby chore na celiakię oraz uczulone na ten rodzaj białka zbożowego. 

Własności kaszy jęczmiennej

Kasza jęczmienna zawiera duże ilości błonnika, dzięki czemu wpływa na perystaltykę jelit, przyspieszając i ułatwiając wypróżnianie. 

Kasza z jęczmienia zawiera także związki, regulujące metabolizm glukozy i przeciwdziałające nagłemu wzrostowi glukozy we krwi. Dlatego zalecana jest w diecie osób chorych na cukrzycę oraz wszystkim dbającym o swoje ciało.

Zobacz także: Jaką jeść kaszę? Rady dietetyka

Jak gotować kaszę jęczmienną?

Aby kasza jęczmienna zachowała jak najwięcej cennych dla organizmu substancji odżywczych należy przygotować ją w odpowiednich proporcjach ziarna i wody.

Kaszę o konsystencji sypkiej uzyskamy gotując 1 szklankę kaszy w 2 szklankach wody osolonej 1/2 łyżeczki soli.

Kaszę gęstą rozklejoną otrzymamy gotując 1 szklankę suchej kaszy w 2,5 szklanki osolonej wody. 

Kasze półgęstą, rodzaj kleiku, otrzymamy gotując 1 szklankę suchej kaszy z 3,5 szklanki osolonej wody. 

Kaszę należy gotować tak długo, aż całkowicie wchłonie wodę. W trakcie gotowania należy ją cały czas mieszać, ponieważ kasza ma tendencje do przywierania do dna i przypalania się.

Jeśli chcemy otrzymać kaszę jęczmienną ugotowaną na sypko przed gotowaniem należy dodać do niej 1-2 łyżeczki oleju roślinnego lub tyle samo zwykłego masła.

Można oczywiście uprościć sobie życie i kupić gotową porcjowaną kaszę dostępną w woreczkach. Trzeba jednak pamiętać, że woreczki mogą być źródłem toksycznego bisfenolu A. Poza tym gotowanie kaszy w dużej ilości wody powoduje wypłukanie cennych związków odżywczych, które wylewamy później do zlewu. Kaszę w woreczkach gotujemy zgodnie z instrukcja na opakowaniu.

Dla tych, którzy nie przepadają za specyficznym, krupnikowym, smakiem kaszy jęczmiennej, polecamy dodać do gotującej się kaszy listek laurowy lub kurkumę. Ta ostatnia nie tylko nada kaszy interesujący smak, ale też piękny kolor. 

Kasza jęczmienna idealnie pasuje do mięs z sosami, gulaszy, potrawek i sosów warzywnych oraz grzybowych.

Zastosowanie kulinarne kaszy jęczmiennej

Kasza jęczmienna jest tradycyjnym składnikiem staropolskiego krupniku.

Polecamy przepis na: Rozgrzewający krupnik z kaszy jęczmiennej  oraz  Sycący krupnik na żeberkach wieprzowych

Ale kasza jęczmienna to nie tylko domena kuchni polskiej, ceni ją sobie również kuchnia francuska

Polecamy także przepis na Francuską zupę pieczarkową z kaszą jęczmienną

W kuchni staropolskiej jednym z podstawowych dań jarskich była kasza z grzybami.

Wypróbuj przepis na Pęczotto z grzybami - polski superfoods.

Kasza jęczmienna, szczególnie pęczak ugotowany z przyprawami, doskonale nadaje się do sałatek.

Polecamy przepis na Sałatkę z pęczakiem

Kasza jęczmienna jest doskonałym dodatkiem do wszelkich mięs z sosami, do sosów warzywnych i grzybowych. Co tu dużo mówić, kasza kocha sosy i sosiki. I choć tradycyjnie kaszę jęczmienną podaje się z wieprzowiną, to równie dobrze smakuje z drobiem czy królikiem.

Wypróbuj przepis na Kaszę jęczmienną z gulaszem drobiowo-warzywnym lub Potrawkę z królika do kaszy jęczmiennej

Polecamy także: Duszona łopatka wieprzowa z warzywami i kaszą jęczmienną

Nasze i nie nasze kasze. Czy je rozpoznasz?
Pytanie 1 z 7
Jak nazywamy bardzo drobną kaszę, często gotowaną na mleku?
Zdjęcie