Czym i jak zagęścić sos? 10 sprytnych sposobów na zbyt rzadki sos
Mistrzowie kuchni twierdzą, że sos to najważniejsza i najtrudniejsza do przygotowania część potrawy. Nie da się ukryć, że nieudany sos potrafi zepsuć nawet najsmaczniejsze danie. Niekiedy sos wychodzi odpowiedni w smaku, ale jego konsystencja pozostawia wiele do życzenia. I cały szkopuł w tym, żeby rozcieńczając lub zagęszczając sos nie zepsuć jego smaku. Zastanówmy się dzisiaj, jak zagęścić zbyt rzadki sos. Oto kilka sprawdzonych sposobów.
Spis treści
- Właściwa konsystencja sosu
- Jak zagęścić zbyt rzadki sos?
- A jak rozcieńczyć zbyt gęsty sos?
- Galeria: Pesto - 10 przepisów na tradycyjny włoski sos do makarony
Właściwa konsystencja sosu
Oczywiście nie da się określić jednej właściwej konsystencji dla wszystkich rodzajów sosów. Wiele zależy od tego, jakiego typu jest to sos, z jakich składników go przygotowujemy i do jakiego dania oraz produktów ma pasować. Na pewno nie powinien być zbyt rzadki, bo wtedy spływa z dania na dno talerza, ale za gęsty sos również nie jest smaczny, bo może przykryć smak i aromat reszty dania. Powinien on opływać, niekiedy nawet lekko obklejać danie, ale jednocześnie pozwolić na wyczucie struktury, smaku i aromatu pozostałych składników.
Jak zagęścić zbyt rzadki sos?
Zbyt rzadki sos spływa z potrawy, jest trudny do uchwycenia. Nie warto polewać nim dania, bo i tak spłynie, niekiedy dodatkowo rozcieńczając potrawę i powodując, że będzie niesmaczna, nie mówiąc już o tym, że jej wygląd i konsystencja pozostawią wiele do życzenia. Jeśli już dodasz zbyt rzadki sos do potrawy, to niewiele możesz zrobić, dlatego jego konsystencję należy sprawdzić i poprawić jeszcze w rondlu. Jak to zrobić? Oto moje sposoby na zagęszczanie sosu:
- Odparowanie nadmiaru płynu - to pierwszy sposób zagęszczania sosu, który należy wypróbować. Garnek z sosem należy pozostawić na ogniu/płycie, na średnim/małym ogniu, bez przykrycia. Powolne podgrzewanie sprawi, że z sosu uwolni się nadmiar wody, a on sam nabierze odpowiedniej konsystencji. Sposób jest prosty, wymaga jedynie nieco cierpliwości i uwagi. Podczas odparowywania sosu należy pilnować, aby nie odparował zanadto i się nie przypalił. Dobrze jest go również regularnie mieszać, dzięki czemu na cały czas będziemy mieć na oku jego konsystencję.
- Zagęszczenie sosu roztworem mąki - sprawdza się zwłaszcza do zagęszczania sosów mięsnych i grzybowych. 1-2 łyżki mąki należy rozprowadzić minimalną ilością zimnej wody. Roztwór wlać do wrzącego sosu i mieszając ponownie zagotować. Jeśli nie masz wyczucia, nie wlewaj od razu całości roztworu do sosu, zacznij od połowy, poczekaj aż sos się zagotuje i zgęstnieje, jeśli okaże się jeszcze zbyt rzadki, czynność należy powtórzyć, pamiętając jednak, ze nadmiar mąki zmieni nieco smak sosu.
- Zasmażka - jeśli chcemy, aby sos wyszedł gęsty i zawiesisty można zrobić do niego zasmażkę. Potrzebujemy do tego tłuszczu (oleju, masła, smalcu) oraz mąki w tych samych proporcjach, na przykład 1 łyżka masła i 1 łyżkę mąki. Tłuszcz rozpuszczamy na niewielkiej patelni, dodajemy mąkę i cały czas mieszając przygotowujemy zasmażkę. Jasna zasmażka jest gotowa, jak tylko nabierze jednolitej konsystencji. Możemy ją jednak przytrzymać dłużej na ogniu, uzyskując ciemniejszy kolor - od złotego do jasnobrązowego i jednocześnie mocniejszy aromat. Każda zasmażka wpływa na smak dania (uwalniając chociażby smak i aromat tłuszczu, z którego jest przygotowana), im zasmażka jest ciemniejsza, tym jej smak i zapach bardziej intensywny.
Pozostałe sposoby zagęszczania sosów znajdziecie pod filmem ⇓⇓
- Skrobia kukurydziana lub ziemniaczana - to kolejne zagęszczacze do sosów. Trzeba, podobnie jak w przypadku mąki, przygotować ich roztwór z niewielką ilością wody, dodać do sosu i zagotować. Skrobia kukurydziana czy mączka ziemniaczana mają te zalety, ze są bezglutenowe oraz nie zabielają sosu.
- Pasta pomidorowa/koncentrat pomidorowy - dodanie 1-2 łyżek pasty pomidorowej pomoże zagęścić sosy warzywne i mięsne. Pamiętajmy jednak, że intensywny smak pomidorów zmieni smak sosu.
- Masło - jeśli sos ma zgęstnieć jedynie, pod sam koniec gotowania dodaj do niego kilka wiórków zimnego masła. Masło zemulguje sos, nadając mu aksamitną konsystencję.
- Serek topiony, żółty ser - jasne sosy można zagęścić dodając do nich nieco dobrze topliwego sera, może to być ser topiony lub miękki, żółty ser. Oczywiście pamiętajmy, że ser zmieni smak sosu, zwiększy też jego kaloryczność.
- Żółtko jaja - żółtko znakomicie zagęści sos nadając mu aksamitnej, gładkiej konsystencji. Jego przygotowanie wymaga jednak nieco wysiłku, najlepiej jest ubić je najpierw na parze na jasną, puszystą masę. Tak przygotowane żółtko dodajemy do gorącego sosu i mieszamy.
- Puree warzywne - sos można zagęścić dodając do niego nieco pasującego smakowo puree warzywnego. Znakomicie w tej roli sprawdzają się gotowane ziemniaki, selery lub dynia. Wystarczy ugotować je w wodzie lub bulionie albo upiec, zblendować i dodać do sosu.
- Woda z gotowania makaronu - może się to wydawać nieco dziwne, ale sosy do makaronu można zagęścić i nadać im nieco gładkości dolewając do nich wodę, w której gotował się makaron. Podczas produktów mącznych do wody uwalnia się gluten. Taka woda delikatnie zagęszcza sos i nadaje mu przyjemną konsystencję.
A jak rozcieńczyć zbyt gęsty sos?
TY sprawa wydaje się bardzo prosta i jest taka rzeczywiście, ale należy pamiętać o tym, że rozcieńczanie sosu może zmienić jego smak. Najłatwiej jest oczywiście do zbyt gęstego sosu dodać wody, a le jeśli wlejemy jej dużo rozcieńczymy nie tylko konsystencję, ale i smak sosu. Dlatego bezpieczniej jest rozcieńczyć sos bulionem lub w przypadku sosu warzywnego - sokiem warzywnym.
