Ile wody powinniśmy pić w upały? Sprawdź, zanim się odwodnisz
Parafrazując stwierdzenie ze znanej polskiej komedii: gdy jest lato, to musi być upalnie. Obecne zmiany klimatyczne sprawiły jednak, że upały dochodzą do wręcz ekstremalnych temperatur. Tym bardziej powinniśmy więc dbać o dobre nawodnienie organizmu, bo to podstawa nie tylko dobrego samopoczucia, ale po prostu przetrwania.
Spis treści
- Opłakane skutki odwodnienia
- Co i ile pić w upały?
- Jakie są główne objawy odwodnienia? Rozpoznaj je i reaguj!
Opłakane skutki odwodnienia
Człowiek składa się w 60–70% z wody, sam mózg – z 80%. Jesteśmy w stanie przetrwać bez wody około 3 dni. Dlatego odpowiednie nawodnienie organizmu to podstawa życia.
Wypijana woda nie tylko dotlenia organizm, dostarczając mu składniki odżywcze oraz poprawiając funkcjonowanie serca i regulując ciśnienie krwi, lecz także wypłukuje toksyny, dzięki czemu wspomaga pracę nerek i wątroby. Do tego nawilża cały organizm, począwszy od gałek ocznych, narządów wewnętrznych, stawów, a na skórze skończywszy.
Ważną funkcją odpowiedniego nawodnienia jest regulacja temperatury organizmu, co jest szczególnie istotne przy gorączce i wysiłku fizycznym.
Gdy ogólnie mało pijemy, skłaniamy organizm do gromadzenia wody, dlatego pojawia się opuchlizna. Jeszcze groźniejszym skutkiem doprowadzania organizmu do notorycznego odwadniania są powikłania w funkcjonowaniu nerek. Odwodnienie organizmu w czasie upałów może zaś doprowadzić do wyczerpania cieplnego, udaru słonecznego, a w konsekwencji nawet do śmierci.
Co i ile pić w upały?
Nie ma jednej proporcji wody, którą każdy powinien w ciągu dnia dostarczyć organizmowi – w każdym razie powinno to być nie mniej niż 2 litry. Tyle wody wystarczy człowiekowi mierzącemu mniej niż 165 cm. Osoby wyższe powinny pić ok. 2,5 litra wody. Przy określaniu zapotrzebowania człowieka na wodę ważny jest nie tylko jego wzrost, lecz także jego aktywność. Z pewnością więcej wody powinni pić sportowcy i osoby pracujące fizycznie.
W upały organizm potrzebuje większego niż zwykle nawodnienia – średnio ok. 1 litr wody więcej niż zazwyczaj.
A co pić? Najlepsza jest niegazowana woda – powinna być choć lekko zakwaszona sokiem z cytryny lub być leciutko posłodzona czy posolona. Sama woda, zwłaszcza pita szybko i dużymi haustami, może wypłukać sód i potas i obciążyć serce.
Dobrze jest zacząć dzień od szklanki wody z sokiem cytryny, ponieważ od rana przyspiesza to metabolizm i doskonale nawadnia organizm.
W trakcie dnia, zwłaszcza upalnego, polecane są soki owocowe i warzywne, które same w sobie mają właściwości ochładzające. Warto też jeść w ciągu dnia dużo soczystych owoców i warzyw – gaszą pragnienie i dodatkowo sycą. Podobnie działają kiszonki (np. ogórki czy pomidory kiszone), włącznie z wodą z kiszonek, oraz mleczne napoje fermentowane: maślanka, kefir, jogurt naturalny.
Doskonale też orzeźwiają zioła, dlatego warto dodawać do wody i napojów listki mięty, bazylii czy szałwii lekarskiej. Albo robić z nich napary (z oprócz wymienionych – też z rumianku, owoców dzikiej róży, hibiskusa itp.). Warto wiedzieć, że szałwia lekko powstrzymuje pocenie, reguluje też pracę jelit, natomiast w nadmiarze działa neurotycznie.
W upały należy powstrzymać się od picia alkoholu (zwłaszcza wysokoprocentowego), napojów energetycznych (na rzecz izotonicznych), a także kawy i herbaty, ponieważ one zaburzają równowagę elektrolitową. Lepsza też będzie woda niegazowana niż gazowana, ponieważ dwutlenek węgla przyczynia się do zakwaszenia organizmu, co z kolei prowadzi do zaburzeń przemiany materii.
Zobacz nasze propozycje na orzeźwiające lemoniady.
Jakie są główne objawy odwodnienia? Rozpoznaj je i reaguj!
Skąd wiadomo, że doszło już do odwodnienia organizmu? Otóż, organizm w naturalny sposób broni się przed tym, wysyłając do mózgu sygnały ostrzegawcze. Nie lekceważ więc – zwłaszcza w czasie upałów – uczucia wzmożonego pragnienia połączonego ze spierzchniętymi ustami oraz zmniejszoną ilością śliny.
Niepokoić powinien także kolor moczu (w dodatku skąpo oddawanego), który zmienił się ze słomkowego na ciemnożółty. To poważne ostrzeżenie, że nerki nie dają radę dostatecznie filtrować toksyn.
W czasie odwodnienia pogorszeniu ulega nie tylko praca przewodu moczowego, lecz także trawiennego. Zaparcia to kolejna oznaka, że organizm może być odwodniony.
Poważnym skutkiem obniżenia stężenia elektrolitów jest ogólnie złe samopoczucie i osłabienie połączone z nagłą sennością, huśtawką nastrojów i dezorientacją, a nawet halucynacjami, mdłościami i wymiotami. Nie ma żartów – mózgowi grozi przegrzanie, a serce nie nadąża z pracą.
Zaalarmować powinno też stwierdzone zapadanie się gałek ocznych oraz drżenie mięśni spowodowane niskim stężeniem magnezu.
Nie powinno się doprowadzać organizmu do takiego stanu. W przypadku ostrego odwodnienia niezbędna okazuje się hospitalizacja i podawanie kroplówki. Lepiej więc dbać o siebie oraz swych bliskich i po prostu dbać o odpowiednie nawodnienie organizmu, by cieszyć się wakacjami, życiem, zamiast tracić czas na naprawianie szkód.
Zobacz naszą galerię z przepisami na domowe lemoniady, idealne na upały
