Fakty i mity o kawie

Wokół picia kawy narosło wiele mitów, z którymi trzeba się rozprawić. Czy kawa szkodzi osobom z nadciśnieniem? Czy można wypić maksymalnie dwie filiżanki dziennie? Na szczęście wcale nie trudno odnaleźć się w gąszczu informacji! Więcej informacji w poradniku „Fakty i mity o jedzeniu”

Spis treści

1. Kofeina zawarta w kawie pobudza organizm.
2. Kofeinę łatwo przedawkować.
3. Napoje z kofeiną mogą pić osoby z nadciśnieniem.
4. Kawa rozpuszczalna jest szkodliwa dla zdrowia.

Kofeina zawarta w kawie pobudza organizm.

PRAWDA! Kofeina ma właściwości pobudzające przez działanie na korę mózgową. Powoduje lepsze skupienie uwagi, wydłuża czas koncentracji, zmniejsza zmęczenie i senność. Niektóre badania wskazują, że poprawia logiczne myślenie i pamięć. To jednak efekt krótkotrwały i wraz z wydalaniem kofeiny z organizmu ginie. Średni okres półtrwania tego związku w organizmie wynosi 4 godziny (każdy ma inną wrażliwość na kofeinę - szybciej metabolizuje się np. u palaczy). Co ważne, kofeina znajduje się nie tylko w kawie. Zawierają ją m.in. liście herbaty, ziarna kakaowca, guarana. Jednak kofeiny np. w herbacie jest mniej niż w kawie i dlatego w mniejszym stopniu działa. Musimy zatem wypić herbaty sporo więcej, żeby osiągnąć podobny do kawy efekt pobudzenia.

Kofeinę łatwo przedawkować.

PRAWDA! Wypijamy ją w różnych napojach, zjadamy w czekoladzie, przyjmujemy w lekach. Dla dorosłej osoby bezpieczna dawka kofeiny to poniżej 300 mg na dobę (jedna filiżanka to około 100 mg). Powyżej 500 mg jest już uznawane za przedawkowanie. Zaś powyżej 2000 mg - za zatrucie kofeiną: powoduje m.in. silne pobudzenie, rozkojarzenie, uderzenia gorąca, zawroty głowy, drgawki, bezsenność.

Napoje z kofeiną mogą pić osoby z nadciśnieniem.

PRAWDA! Choć wiadomo, że kofeina podnosi ciśnienie krwi, to jednak po dłuższych badaniach zależności między umiarkowanym piciem kawy a rozwojem nadciśnienia nie znaleziono związku. U większości chorych z nadciśnieniem wypicie 1-2 filiżanek niezbyt mocnej kawy nie powoduje negatywnych skutków. Jednak osoby takie powinny prowadzić dzienniczek i mierzyć sobie ciśnienie krwi po wypiciu napojów z kofeiną. Jeśli zaobserwują znaczny wzrost ciśnienia, muszą z nich zrezygnować. Warto też skonsultować ze swoim lekarzem, w jakich ilościach można pić kawę.

Kawa rozpuszczalna jest szkodliwa dla zdrowia.

MIT! Kawa rozpuszczalna jest doceniana za łatwość i szybkość przygotowania, a przez wielu – za łagodny smak. Ma jednak też zagorzałych przeciwników, którzy twierdzą, że zawiera szkodliwe tłuszcze trans, konserwanty czy emulgatory. Prawda jest jednak taka, że kawa rozpuszczalna to wyłącznie zaparzony i wysuszony ekstrakt kawy. Według polskiego prawa dotyczącego etykietowania produktów, jeśli produkt nazywa się „kawa rozpuszczalna”, musi być czystą kawą. Zupełnie inaczej wygląda kwestia popularnych saszetek „2 w 1” i „3 w 1”. To nie jest już kawa, ale napój kawowy i pod taką nazwą je kupimy. Skład saszetki napoju kawowego „3 w 1” to m.in. cukier, syrop glukozowy, utwardzony tłuszcz roślinny, odtłuszczone mleko w proszku, regulatory kwasowości, emulgatory i aromaty a także stabilizatory. Samej kawy jest zaledwie kilka lub kilkanaście procent. Takich produktów nie należy jednak utożsamiać z kawą rozpuszczalną, która nie zawiera w składzie żadnych dodatków.

Kawa z fusami bywa postrzegana jako bardziej „szkodliwa” niż rozpuszczalna czy z ekspresu. Za to pysznie smakuje. Negatywne działanie nie zależy jednak od zawartości kofeiny, ale obecności w kawie „po turecku” diterpenów - związków, które mogą podnosić poziom cholesterolu we krwi. Te substancje usuwane są w procesie filtrowania kawy. Nie ma ich też w kawie rozpuszczalnej, natomiast są w dużych ilościach w kawie zaparzanej w szklance lub gotowanej (parzonej po turecku). Dlatego osoby, które mają miażdżycę lub hiperlipidemię, nie powinny pić takiej kawy.