Wielkanocne zwyczaje i potrawy w różnych regionach Polski
W wielu regionach Polski zachowały się zwyczaje i potrawy, o których nie słyszeliśmy. Co na Wielkanoc przygotowują mieszkańcy Podhala czy Wielkopolski? Czym są buchty, a czym studzienina? Kuchnia regionalna to skarbnica pomysłów i inspiracji.
Spis treści
- Wielkanoc - pożegnanie z żurem i śledziem
- Wielkanocne - bogactwo różnorodności
- Wielkanoc - dobry czas na inspiracje
Wielkanoc - pożegnanie z żurem i śledziem
Polskie tradycje wielkanocne to nie tylko Śmigus-Dyngus, święcenie palm, czy piękne kraszanki, ale i bogactwo kulinarnych przepisów. Dawniej, po restrykcyjnie przestrzeganym poście, koniec czterdziestodniowych wyrzeczeń witano z wielkim entuzjazmem.
Przeczytaj także: Tradycje ozdabiania pisanek - jak ozdabia się pisanki w poszczególnych regionach Polski?
Na Kujawach i Pomorzu rozpoczynano świętowanie Wielkanocy organizując symboliczny pogrzeb żuru i śledzia. Ponieważ od Środy Popielcowej były podstawą jadłospisu, w Wielki Piątek lub w Wielką Sobotę z radością zakopywano na skraju wsi resztki tych potraw. Na świąteczny czas przygotowywano specjalne dania – głównie w oparciu o mięsa i wędliny – które rekompensowały postne wyrzeczenia. I choć wiele potraw opartych było na prostych recepturach oraz składnikach, dobrze do nich powrócić – ich smak może zaskoczyć nawet posiadaczy najbardziej wymagających podniebień. Warto dowiedzieć się, jakimi regionalnymi specjałami mogą szczycić się Polacy, bo dania będące naszym kulinarnym dziedzictwem wracają do łask.
Przeczytaj także o zwyczajach wielkanocnych w innych krajach: Zwyczaje wielkanocne z całego świata
Wielkanocne - bogactwo różnorodności
Niegdyś obowiązywała zasada, że w Wielkanoc nie powinno się ani gotować, ani krzątać po kuchni – dania miały być przygotowane „bez dymu”, ewentualnie „przy jednym dymie”. Jedzenie przygotowywano więc wcześniej, by w niedzielę jedynie je odgrzać lub nawet jeść na zimno. Z tego powodu charakterystyczne dla Wielkanocy były świąteczne chłodniki. Chrzanówka to zupa tradycyjnie podawana w wielkanocną niedzielę, nazywana również krzonówką. Podstawą dania są kawałki mięs i wędlin z wielkanocnego koszyczka, ćwiartki ugotowanego na twardo jaja oraz jarzyny. Składniki należy wrzucić do garnka z serwatką, zetrzeć chrzan, a po ugotowaniu podawać z chlebem. Zupa ta charakterystyczna jest dla regionu małopolski, ale wiele jej odmian znają również mieszkający w górach. Na wielkanocnych stołach często gościły galarety – na Podkarpaciu jedzono studzieninę, czyli galaretkę z wieprzowych nóżek, pokropioną octem i doprawioną pieprzem. Świąteczne wypieki najczęściej przygotowywano na cieście drożdżowym. W Małopolsce i na Śląsku – choć w oparciu o nieco inne przepisy - przygotowywano buchty, czyli drożdżowe bułeczki podawane na słodko.
Wielkanoc - dobry czas na inspiracje
Niestety fakt, że na naszych stołach rzadko pojawiają się regionalne potrawy, nie wynika jedynie z braku znajomości receptur. Obecnie pozostaje nam niewiele czasu na świąteczne przygotowania – często Wielki Piątek, a nawet Wielką Sobotę musimy spędzić w pracy. Same zakupy i porządki są bardzo absorbujące, więc świąteczne smakołyki przygotowujemy w pośpiechu, niemal na ostatnią chwilę. Nic dziwnego, że wybieramy potrawy dobrze nam znane i sprawdzone.
Sprawdź przepis: Swojskie chałki z kruszonką albo lukrem [przepisy na wielkanocne ciasta]
Przedświątecznej kuchennej gorączki trudno uniknąć, jednak warto w takiej sytuacji sięgać po wsparcie. Zaangażujmy do pomocy bliskich i wspólnie poeksperymentujmy, by na wielkanocnym stole pojawiły się nieznane wcześniej rarytasy. Możemy sięgnąć po dorobek kuchni regionalnych, przygotowując świąteczny przysmak z Wielkopolski – pieczoną cielęcinę z czosnkiem lub jagnięcinę ze śliwkami rodem z Podhala. Inspirujące mogą okazać się również jajka – oprócz faszerowanych, możemy przyrządzić tartę, pieczeń czy nawet drożdżówki z jajami.
Zobacz, co powinno się znaleźć w wielkanocnym menu
