Tradycje ozdabiania pisanek - jak ozdabia się pisanki w poszczególnych regionach Polski?
Zwyczaj zdobienia jajek wywodzi się już z czasów starożytnych, kiedy to, jak głosi podanie, św. Maria Magdalena zobaczyła, że po zmartwychwstaniu Chrystusa wszystkie jajka wybarwiły się na czerwono. Sprawdź, jakie są obecnie tradycje zdobienia jajek w poszczególnych regionach Polski.
Spis treści
- Pisanki - malowanki, kraszanki, byczki
- Pisanki - nakrapianki, owijanki, kraszonki
- Pisanki - charakterystyka w poszczególnych regionach Polski
- Pisanki - najstarsze motywy
Pisanki - malowanki, kraszanki, byczki
Jajka jednobarwne, bez wzorów, ugotowane w barwnikach naturalnych (wywar z cebuli, kory olchy, dębu, widłaka) lub syntetycznych nazywane są malowankami, kraszankami lub byczkami. Według tradycji jajka malowano najchętniej na czerwono, ponieważ miało to przynosić szczęście w miłości.
Przeczytaj także: Śmigus śmigusowi nierówny. Jak Polacy świętują lany poniedziałek?
Pisanki - nakrapianki, owijanki, kraszonki
Pisanki to jaja zdobione różnymi wzorami i ornamentami. Ciekawą metodą zdobienia jaj jest technika batikowa, polegająca na rozprowadzeniu gorącego wosku pszczelego przy pomocy specjalnego pisaka. Następnie jajo zanurza się w barwniku, po czym ściera się wosk – w ten sposób otrzymuje się biały wzór na kolorowym tle. Można też wyskrobać farbę z kolorowej skorupki igłą lub czubkiem noża.
Pisanki - charakterystyka w poszczególnych regionach Polski
Śląsk - najpiękniejsze jajka - kraszonki. W tym regionie jajka zdobione są scenkami biblijnymi lub z życia codziennego.
Ziemia Radomska - tutaj charakterystyczne są wzory i motywy zaczerpnięte z koronek, haftów i malowanych skrzyń. Poza ornamentem ważną rolę odgrywa kolor tła pisanki.
Łowicz i okolice - w tym regionie przygotowuje się pisanki w kolorze żółtym, zielonym, czarnym i buraczkowym. Oprócz wydrapywania wzoru, pisania woskiem, jajka okleja se także trawami, wełną i wycinankami. Dla tych okolic charakterystyczne są również pisanki z naklejanymi historiami, wyciętymi z kolorowego papieru.
Kurpie - najbardziej charakterystyczne są tutaj owijanki – jajka owinięte miękkim rdzeniem sitowia i kolorową włóczką.
Kaszuby - tutaj króluje nakrapianka – aby ją wykonać na kolorową powierzchnię jajka nakrapia się różnobarwny lakier.
Pisanki - najstarsze motywy
Najstarsze wzory to przedstawiane w różny sposób motywy słońca, a także symbole światła i błyskawic, swastyki splecione z krzyżem, krzyże w formie wiatraczków, ślimacznice i motywy pastorałów. Często wykorzystywane były i są nadal różne geometryczne kompozycje kropek, kresek, popularne motywy roślinne – gałązki, listki, kwiatki, a także ptaki, zające lub baranki.