Miód pitny - przepisy na półtoraki, dwójniaki, trójniaki, czwórniaki i piątaki

Miód pitny to tradycyjny napój alkoholowy znany w Polsce od setek lat. Można go podawać na zimno i na gorąco. Najważniejszy składnik tego napoju to miód. Zobacz, jak przygotować miody pitne.

Miody pitne są podzielone na półtoraki, dwójniaki, trójniaki, czwórniaki i piątaki. Nazwa ich zależy od sposobu wykonania brzeczki, która składa się z odpowiedniej objętości miodu i wody.

Miód pitny półtorak jest produkowany z brzeczki, gdzie 1 część objętości miodu jest rozcieńczona połową objętości wody (1:0,5). Dwójniak powstaje z miodu i wody w stosunku (1:1). Trójniak z objętości miodu i wody w stosunku (1:2), czwórniak w stosunku (1:3), a piątak (1:4).

Przepis na miód pitny trójniak (20 litrów wody + 10 litrów miodu)

miód - 10 litrów

woda - 20 litrów

drożdże winiarskie - 1 torebka

kwasek cytrynowy - 120 g

cukier - 1 łyżeczka

dwa naczynia. - szklany gąsior o poj. 40 litrów, butelka plastikowa o poj. 1,5 litr

Przygotowanie matki drożdżowej. Najpierw należy przygotować matkę drożdżową, która polega na namnożeniu drożdży. Szklanka letniej, przegotowanej wody wlewamy do plastikowej butelki, następnie dosypujemy drożdże winiarskie i jedną łyżeczkę cukru. Tak przygotowany roztwór należy odstawić w ciepłe miejsce, aby drożdże mogły się namnożyć. Czynność tę wykonujemy 7 dni przed przygotowaniem brzeczki miodowej.

Przygotowanie brzeczki. Przygotowanie brzeczki miodowej, czyli miodu pszczelego rozcieńczonego wodą. W garnku mieszamy 10 litrów miodu i 20 litrów wody. Na ściance garnka zaznaczamy dokąd sięga nasza mieszanina. Gotujemy całość przez 30 minut. Podczas gotowania zbieramy wytrącające się szumowiny. Po 30 minutach dolewamy do garnka wodę do zaznaczenia. Roztwór musi mieć taką samą objętość, jak przed gotowaniem. Studzimy brzeczkę miodową. Następnie dodajemy do niej matkę drożdżową. Całość przelewamy do wcześniej umytego gąsiora i dosypujemy kwasek cytrynowy. Po dodaniu wszystkich składników naczynie zamykamy gumowym korkiem z rurką i odstawiamy do pomieszczenia gdzie temperatura powietrza to około 18 stopni C.

Fermentacja. Rozpoczyna się fermentacja, która jest podzielona na dwa etapy. Pierwszy jest bardzo burzliwy (roztwór mocno się pieni), trwa 2-3 tygodnie. Drugi etap to łagodna fermentacja trwająca około 5-6 tygodni. 

Kolejna ważna czynności to oddzielenie brzeczki od osadu za pomocą gumowego wężyka. Brzeczka trafia do osobnego naczynia. Następnie myjemy gąsior i osuszamy go i przelewamy do niego z powrotem brzeczkę. Gąsior zatykamy korkiem z rurką fermentacyjną. 

Dojrzewanie. Tak przygotowaną brzeczkę pozostawiamy na około rok, półtora. Przez ten czas napój będzie przechodził dojrzewanie. Napój osiągnie pożądany bukiet zapachowy i uzyska odpowiednią moc. Po rocznym dojrzewaniu możemy sprawdzić, czy miód pitny jest już gotowy do spożycia. W tym celu robi się prosty test: przelewamy trochę miodu do szklaneczki i pozostawiamy go w temperaturze pokojowej na 48 godzin, jeżeli po tym czasie miód jest klarowny (niemętny) to oznacza, że jest już dojrzały. Jeśli zmętniał to znaczy, że jeszcze nie dojrzał.

Miód pitny dwójniak (zaprawiony)

miód płynny - 2 litry,

woda - 4 litry,

kwasek cytrynowy - 30 g

suszone jagody jałowca - 8 g

kwiat czarnego bzu - 5 g

pożywka dla drożdży - ok. 4-5 g fosforanu amonowego

drożdże winne

Przygotowanie brzeczki. Do przygotowania brzeczki będzie potrzebny miód, woda i kwasek cytrynowy. Należy zagotować wodę. Gdy woda wystygnie dodać do niej miód. Wszystko zagotować na wolnym ogniu, nie przykrywając garnka. W trakcie gotowania usuwać powstającą pianę. Na koniec dodać kwasek cytrynowy. Gdy objętość brzeczki w garnku zmniejszy się należy dodać do niej suszone owoce jałowca i kwiat czarnego bzu (wkładamy je do lnianego woreczka). Dalej usuwamy pianę. Wszystko gotować około pół godziny. Po tym czasie wyciągnąć woreczek i ostudzić brzeczkę do temperatury pokojowej. Następnie dodajemy pożywkę dla drożdży i drożdże winne - przygotowujemy je zgodnie z recepturą podaną na opakowaniu.

Fermentacja. Przygotowany miód należy przelać do butli i odstawić w ciepłe miejsce. Po 7 dniach wszystko przelewamy do szklanego gąsiora. Gąsior zamykamy gumowym korkiem z rurką fermentacyjną.

Dojrzewanie. Po zakończeniu fermentacji, należy porozlewać miód do butelek. Należy pamiętać, że im dłużej miód pitny będzie leżakował, tym jego smak będzie lepszy.

Trójniak, czwórniak i piątak - przygotowanie miodów o niższej zawartości miodu pszczelego w stosunku do wody  jest analogiczne jak przyrządzenie miodu dwójniaka.