Rzepa: jakie ma właściwości? Jakie wartości odżywcze?
Rzepa (Brassica rapa) jest wartościowych źródłem błonnika i substancji odżywczych. Można jeść rzepę na surowo w postaci sałatek. Jednak od wieków rzepę gotowano, duszono i smażono. Z czasem rzepa ustąpiła swego miejsca ziemniakowi. Dzisiaj, na fali kulinarnego powrotu do źródeł, zapomniana rzepa wraca do łask. Dlaczego warto ją jeść? Jakie ma wartości odżywcze? Jakie ma zastosowanie kulinarne? Odpowiadamy i radzimy.
Spis treści
Charakterystyka rzepy
Rzepa należy do rodziny warzyw kapustowatych razem z kapustą, jarmużem i brukselką. Jadalny jest zgrubiały korzeń rzepy oraz młode liście rzepy. Rzepę uprawia się w klimacie umiarkowanym i nieco chłodniejszym. Szczególnie popularna była i jest w Europie Zachodniej, Środkowej i Północnej. Ale także w Azji Centralnej. Korzenie rzepy przeznacza się również na paszę dla zwierząt hodowlanych.
Zgrubiałe korzenie rzepy są białe. W zależności od odmiany przebarwiają się na różowo, czerwono lub czarno. Rzepa ma ostry, charakterystyczny smak podobny do rzodkiewki. Jednak rzepa jest wielokrotnie większa od swej małej kuzynki. Miąższ korzenia rzepy na surowo jest jędrny, twardy, chrupiący. Po ugotowaniu staje się słodkawy, miękki, rozpadający się w purée.
Wartości odżywcze rzepy
Zgrubiałe korzenie rzepy to cenne źródło witamin i minerałów, które wzmacniają i odmładzają organizm. Rzepa jest warzywem niskokalorycznym. Porcja 100 g surowej rzepy to zaledwie 22 kalorie. Rzepa ma bardzo mało węglowodanów, tylko 4 g w 100 g. I oczywiście w ogóle nie ma tłuszczu.
Rzepa dostarcza licznych witamin i minerałów. Znajdziemy w niej potas, wapń, fosfor i magnez. Zawiera witaminy z grupy B, beta-karoten, prowitaminę A oraz witaminę C. Regularne jedzenie rzepy pozwala uzupełnić niedobory składników odżywczych.
Właściwości rzepy
Rzepa to prawdziwa bomba witaminowa. Korzeń spichrzowy rzepy zawiera dużo witaminy C. W liściach również znajdziemy cenne składniki, takie jak witaminy A, E czy beta-karoten. Wszystkie wymienione witaminy są silnymi przeciwutleniaczami (antyoksydantami). Antyoksydanty chronią nasz organizm przed infekcjami, czynnikami rakotwórczymi oraz starzeniem.
Podziemna część rzepy zawiera dużo błonnika, którego wciąż jest za mało w naszej diecie. To błonnik sprawia, że dłużej odczuwamy sytość. Dzięki błonnikowi poziom cukru we krwi jest stabilny. Błonnik z rzepy zapobiega również zaparciom i pozytywnie wpływa na przebieg procesów trawiennych.
Rzepa ma właściwości przeciwzapalne. To zasługa witamin C, A oraz witaminy K. Regularne jedzenie rzepy wzmacnia organizm i redukuje ryzyko wystąpienia chorób cywilizacyjnych. Spożywanie rzepy może również ograniczyć stany zapalne w organizmie.
Rzepa zawiera także luteinę. Luteina zalecana jest wszystkim, którzy spędzają dużo czasu przed komputerem lub za kierownicą samochodu. Luteina chroni oczy przed promieniowaniem.
Rzepa świetnie działa na włosy. Wyciągi z rzepy polecane są osobom z osłabionymi i wypadającymi włosami. Wywar z tego warzywa wzmacnia cebulki i przyspiesza porost włosów. Poza tym pomaga pozbyć się łupieżu i łojotoku.
Zastosowanie kulinarne rzepy
Ostry smak i charakterystyczny zapach sprawiają, że nie każdy chętnie sięga po rzepę. Jeśli jednak chcemy wzmocnić odporność i zadbać o zdrowie, to powinniśmy częściej jeść rzepę. Zwłaszcza że rzepa jest tania i smaczna. Jadalny jest korzeń i liście rzepy. Liście rzepy można dodać do sałatki, zup, chłodników, gulaszy.
Pękate korzenie rzepy można gotować, smażyć, piec i nadziewać. Dawniej z rzepy przyrządzano puree. Dopiero w XIX w. z jadłospisu rzepę wyparł ziemniak.
Polecamy przepis na Rzepę faszerowaną mięsem
Jednak najczęściej spotykane danie wykorzystujące to warzywo to surówka z rzepy. W zależności od własnych preferencji smakowych możemy użyć różnych dodatków. Podstawą jest jednak tarta rzepa. Dobrze jest dodać do niej marchewkę, jabłko i sok z cytryny. Ponadto dobrze komponuje się ze słodszymi składnikami, takimi jak rodzynki, miód czy orzechy.
Polecamy przepisy Sałatka z rzepy jak u Magdy Gessler oraz Surówka z czarnej rzepy: przepisy siostry Anastazji
