Obieranie cebuli a łzy: dlaczego płaczemy, krojąc cebulę?

Nasze organizmy są wyposażone w układ alarmujący o zagrożeniu i uruchamiający mechanizmy obronne. A z obieranej czy krojonej cebuli wydobywają się substancje potencjalnie dla nas niebezpieczne. Sprawdź, dlaczego płaczemy, obierając cebulę.

Spis treści

1. Czemu płaczemy, obierając cebulę?
2. Jak uniknąć bólu podczas krojenia cebuli?

Choć naukowcy nie są tego pewni, najprawdopodobniej w przedsionku nosa, drogach oddechowych i w przewodzie pokarmowym mamy ulokowane komórki nazwane chemosensorycznymi. Po związaniu odpowiedniej liczby cząsteczek zapachowych z receptorami na samodzielnej komórce chemosensorycznej miałoby dochodzić w niej do zmian w stężeniu jonów wapnia.

To prowadzi do zachwiania poziomu ładunków elektrycznych wewnątrz komórki i poza nią, co jest równoznaczne z przepływem prądu elektrycznego odbieranym przez zakończenia włókien nerwu trójdzielnego jako zagrożenie. W rezultacie organizm odpowiada zwiększeniem wydzielania płynu przez błony śluzowe (a nawet kaszlem czy kichaniem).

Czemu płaczemy, obierając cebulę?

Zwiększenie ilości płynu, którego głównym składnikiem jest woda, ma na celu rozcieńczenie drażniących substancji. Gdy kroisz cebulę, niszczysz jej komórki, uwalniając zamknięte w nich substancje, które reagując ze sobą, tworzą gaz zawierający siarkę. Gdy ten gaz zetknie się z wodą, powstaje kwas siarkowy. Jego obecność w oczach jest przyczyną ich pieczenia, a reakcją obronną organizmu jest łzawienie. 

Jak uniknąć bólu podczas krojenia cebuli?

Możesz próbować nie wdychać gazu unoszącego się nad krojoną cebulą, a oczy zasłonić szczelnie przylegającymi do twarzy goglami. Skuteczny sposób to także umieszczenie cebuli w wodzie, która uniemożliwi wydostawanie się gazu w kierunku twarzy. Oba nie są zbyt wygodne. Praktyczniejsze jest schłodzenie cebuli przed krojeniem, bo wtedy aktywność enzymów wydostających się z jej komórek jest mniejsza. Gaz nie dotrze do twarzy, jeśli krojąc cebulę, będziesz na nią dmuchać (pomóc może wentylator).