Drożdże nie tylko do ciasta: co warto wiedzieć o drożdżach odżywczych

2020-05-10 10:19

Drożdże nieaktywne, upieczone i wysuszone, to ważny, odżywczy składnik diety. Weganie uwielbiają sproszkowane drożdże nieaktywne. Dlaczego? Bo drożdże, które są grzybami, smakują wybornie. Każdej potrawie właśnie ten upragniony mięsny smak - umami. Do tego są zdrowym, pełnowartościowym źródłem rzadkich aminokwasów i witamin z grupy B. Posypcie płatkami drożdży domowy popcorn lub pyszny makaron, a przekonacie się dlaczego, tak wiele osób je uwielbia.

Drożdże nie tylko do ciasta: co warto wiedzieć o drożdżach odżywczych
Autor: Shutterstock Płatki drożdży nieaktywnych to smaczny i zdrowy dodatek przeciw anemii

Spis treści

  1. Co to są drożdże nieaktywne?
  2. Wartość odżywcza drożdży nieaktywnych
  3. Drożdże w walce z anemią
  4. Drożdże i cukrzyca
  5. Drożdże w diecie zespołu jelita drażliwego
  6. Gdzie kupić drożdże nieaktywne?
  7. Jak zrobić domowe drożdże odżywcze? 
  8. Jak używać drożdży nieaktywnych?

Nieaktywne drożdże w postaci proszku lub płatków mogą być jednym z najsmaczniejszych i najzdrowszych składników waszej diety. Odżywcze drożdże to świetne źródło ważnych składników pokarmowych nie tylko dla wegan i wegetarian. Wszyscy ludzie mogą zyskać korzyści zdrowotne włączając drożdże do codziennego jadłospisu. Co to są nieaktywne drożdże? Jakie mają właściwości zdrowotne? Jaką wartość odżywczą? Czytaj dalej, aby dowiedzieć się, dlaczego warto włączyć drożdże do swojej diety.

Co to są drożdże nieaktywne?

Nieaktywne drożdże w postaci proszku lub płatków mają smak orzechowo-serowy. To drożdże Saccharomyces cerevisiae uprawiane na słodkich pożywkach: melasie lub cukrze z buraków cukrowych. Po zebraniu drożdże są podgrzewane do temperatury 200°C w celu dezaktywacji, aby nie fermentowały jak drożdże aktywne. To oznacza, że drożdże nieaktywne (martwe) nie nadają się do pieczenia ciasta. Czym innym są drożdże instant, które mimo postaci suchego proszku, nadal są żywe i aktywne. 

Drożdże po całkowitym wysuszeniu, rozdrabania się do postaci proszku lub płatków. Voila! Odżywcze drożdże są gotowe do spożycia.

Wartość odżywcza drożdży nieaktywnych

Drożdże nieaktywne to cenny suplement diety dla wegan i wegetarian.  Drożdże są grzybami. I jako grzyby są najlepszych nieodzwierzęcym źródłem źródłem witaminy B12, której suplementacja zapobiega niedokrwistości. 

Porcja 100 g drożdży nieaktwnych dostarcza: 

380 kcal

45,2 g białka

4,0 g tłuszczy

40,0 g węglowodanów

21,6 g błonnik

Porcja 100 płatków drożdży nieaktywnych dostarcza cenne witaminy i minerały niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu (w nawiasach wartość procentowa dziennego zalecanego spożycia dla osoby dorosłej):

Witamina B1 6,0 mg (462%)

Witamina B2 5,44 mg (418%)

Niacyna 73,6 mg (460%)

Witamina B6 5,76 mg (443%)

Foliany 2816 µg

Witamina A 400 IU (44%)

Fosfor 2080 mg

Potas 2040 mg (43%)

Sód 560 mg (37%)

Wapń 240 mg  (24%)

Żelazo 7,2 mg (72%)

Magnez 160 mg (40%)

Cynk 5,4 mg (49%)

Miedź 0,48 mg (53%)

Selen 3,0 µg (5%)

Źródło: USDA National Nutrient Database for Standard Reference, Normy Żywienia, Nowelizacja IŻŻ, 2012

Drożdże w walce z anemią

Witamina B12 jest niezbędna dla naszego organizmu. Uczestniczy w procesie wytwarzania czerwonych krwinek, syntezy DNA i wspiera pracę układu nerwowego. Witamina B12 znajduje się głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego, takich jak mięso, ryby, nabiał i jaja. Z tego powodu weganie, wykluczający produkty odzwierzęce, mogą być narażeni na niedobór witaminy B12 , co może powodować u nich niedokrwistość, notoryczne zmęczenie, a w ciężkich przypadkach również problemy neurologiczne.

Na szczęście drożdże nieaktywne są roślinnym źródłem witaminy B12, dostarczając w porcji zaledwie 1/4 szklanki aż 260% dziennego zapotrzebowania na tę witaminę.

Drożdże mogą być dobrym źródłem witaminy B12 i żelaza także dla wszystkich innych osób borykających się z niedokrwistością.

Witamina B12 z drożdży (naturalnego źródła) jest lepiej wchłaniana przez organizm, niż ze sztucznej suplementacji. 

Drożdże i cukrzyca

Drożdże nieaktywne pomagają organizmowi kontrolować poziom cukru we krwi. Badanie kliniczne opublikowane w International Journal of Preventive Medicine w 2013 roku wykazało, że u osób chorych na cukrzycę, suplementacja 1,5 łyżeczki drożdży nieaktywnych przez 12 tygodni pozwoliła zmniejszyć długoterminowe stężenia glukozy we krwi (zwane A1C) i poprawiła wrażliwość na insulinę. Taki wynik budzi nadzieję. 

Drożdże w diecie zespołu jelita drażliwego

Prowadzone w ostatnich latach badania nad spożyciem drożdży w celu złagodzenia objawów zespołu jelita drażliwego prowadzą do ciekawych wniosków. Według wyników opublikowanych w World Journal of Gastroeneterology w 2017 okazuje się, że przyjmowanie 500 mg drożdży nieaktywnych przez 8 tygodni powodowało spadek klinicznych objawów zespołu jelita drażliwego. Znacznie zmniejszało dyskomfort pacjentów, ból brzucha, wzdęcia i problemy z wypróżnieniem. Regularne spożywanie drożdży nieaktywnych, zawierających sporą dawkę błonnika, było dobrze tolerowane, a konsystencja stolca pacjentów poprawiła się. 

Gdzie kupić drożdże nieaktywne?

Drożdże nieaktywne w postaci płatków lub proszku kupicie w dobrych sklepach oraz w internecie, w cenie około 7 zł za 100 g. 

Jak zrobić domowe drożdże odżywcze? 

Przygotowanie domowych drożdży nieaktywnych jest bardzo proste.

Weźcie 200 g świeżych drożdży o temperaturze pokojowej i rozkruszcie je do naczynia.

Dodajcie 80 ml ciepłej wody i 5 g cukru (lub melasy buraczanej lub syropu klonowego).

Wymieszajcie, przykryjcie dziurkowaną folią do żywności lub po prostu zróbcie w folii kilka dziurek.

Pozostawcie na godzinę w ciepłym miejscu lub piekarniku rozgrzanym do 50°C.

Co 15 minut, dokarmiajcie drożdże 1 łyżeczką cukru.

Wyrośniętą masę wylejcie na blachę wyłożoną papierem do pieczenia. Warstwa drożdży powinna być cienka.

Wstawcie do piekarnika rozgrzanego do 200°C na 10 minut. Wyłączcie grzanie i pozostawcie blachę w piekarniku do całkowitego ostygnięcia.

Gdy drożdże całkowicie wystygną, ponownie rozgrzejcie piekarnik do 120°C i suszcie drożdże przez 1 godzinę.

Następnie wystudźcie i pokruszcie lub zmiksujcie w malakserze. Z porcji 200 g żywych drożdży otrzymacie około 50 g płatków.

Jak używać drożdży nieaktywnych?

Odżywcze drożdże nieaktywne to 1 z 3 składników wegańskiego „parmezanu”. Warto taką posypkę, przypominającą tarty parmezan, przygotować samodzielnie. Każde danie, zupa, makaron, czy sałatka, zyskują smak i sycą nasze ciało. Przepis jest szalenie prosty.

Polecamy: Przepis, jak zrobić wegański parmezan?

Odżywcze drożdże nieaktywne można wykorzystać do przygotowania każdego pesto. Zastępujemy nimi tarty ser twardy.

Drożdże nieaktywne mają intensywny smak umami - mięsny - i mogą zastąpić:

musztardę w winegrecie

jajka (smak) w zapiekankach

mięso (smak) w warzywnych pasztetach i pastach

zasmażkę do zup i sosów

składnik panierki do kotletów z posiekanych lub zmielonych składników (razem z tartą bułką, pokruszonymi płatkami kukurydzianymi lub siemieniem lnianym)

Doskonale podnoszą smak dań mięsnych: mielonych kotletów, pasztetów, zapiekanek. Ze względu na ich walory smakowe i odżywcze warto dodawać drożdży do jedzenia, jak najczęściej. 

Artykuł opracowały dla WasAnna Śmiałek, Adrianna Ewa Stawska, Anna Szubińska