Borówka amerykańska: jakie ma właściwości, jak można ją wykorzystać?
Borówka amerykańska, okazała kuzynka naszej skromnej jagody leśnej - borówki czernicy, jest słodka i kusząca. Jakie ma właściwości? Oprócz tych smakowych, ma wiele właściwości leczniczych. Jak można ją wykorzystać? Jedząc ją na surowo, z dodatkiem bitej śmietany, piekąc z nią ciasta i jagodzianki, przerabiając na dżemy. Jest tak bogata w witaminę C i antyoksydanty, że nawet po obróbce termicznej niewiele traci na swej wartości.
Spis treści
- Skąd pochodzi borówka amerykańska
- Historia uprawy borówki wysokiej
- Właściwości borówki amerykańskiej
- Kaloryczność i indeks glikemiczny borówki amerykańskiej
Polecamy przepisy z wykorzystaniem borówki amerykańskiej:
Borówka amerykańska: przepis na tartę z borówkami
Jagodzianki z borówką amerykańską
Borówkę amerykańską można mrozić w ten sam sposób, co jagodę.
Mrożenie jagód - jak zamrozić jagody na zimę?
Więcej przepisów z borówką amerykańską:
Kiwi, borówka amerykańska i rum: przepis na letnie mojito
Napój z borówki amerykańskiej i buraków
Sos z borówek amerykańskich z whisky
Skąd pochodzi borówka amerykańska
Borówka amerykańska, zwana też borówką wysoką, jak sama nazwa wskazuje pochodzi z Ameryki Północnej. Ta występująca dziko roślina, została udomowiona całkiem niedawno.
Borówka wysoka należy do rodziny wrzosowatych Ericaceae, rodzaju Vaccinum. Dziko występujące gatunki borówki amerykańskiej rosną do wysokości od 2 do 4 metrów. Podczas gdy krzewinki borówki czernicy wyrastają do 50 cm wysokości. Zbiory leśnych jagód mogą się wahać od kilku do kilkunastu tysięcy ton, ponieważ w niektóre lata borówka czernicy owocuje słabo. Spowodowane jest to przemarzaniem kwiatów w okresie kwitnienia. Natomiast kwiaty borówki wysokiej są bardziej wytrzymałe na mróz i owocują obficiej. Do tego są wyraźnie większe. Nawet dziko występujące gatunki borówki wysokiej mają owoce o średnicy 1 cm.
Borówka amerykańska lubi gleby suche, kwaśne i próchnicze. Świetnie znosi mrozy i jest odporna na susze.
Historia uprawy borówki wysokiej
Jej uprawę rozpoczęto na początku XX wieku. Pionierami uprawy borówki byli amerykański botanik dr F.V. Coville i Elisabeth White ze stanu New Jersey, która oddała do tego celu swoje gospodarstwo i udzieliła pomocy materialnej. Pierwszą wyselekcjonowaną odmianę wprowadzono do uprawy w roku 1908.
Ze względu na plenność borówki i rozmiar jej owoców zainteresowanie hodowlą było bardzo duże. W Europie pierwsi zaczęli uprawiać borówkę Holendrzy, a następnie Polacy. Do Polski borówkę pierwszy sprowadził prof. Piotr Hoser w roku 1924, a po nim Witold Kleniewski w roku 1925. Jednak ze względu na trudności w rozmnażaniu, borówka nie została rozpowszechniona. Dopiero po drugiej wojnie światowej profl. S.A. Pieniążek powtórnie sprowadził borówkę, odmiany Pionier, Rubel i Jersey. Odmiany te rozmnażano w Zakładzie Sadownictwa SGGW na Ursynowie od roku 1974. Obecnie rozmnażaniem borówki wysokiej zajmują się głównie wyspecjalizowane szkółki prywatne, przy których zakładane są kilkuhektarowe plantacje tej bardzo wartościowej rośliny.
W Europie największe uprawy borówki amerykańskiej są w Polsce. W roku 2015 szacowane je na ponad 7 tys. hektarów.
Właściwości borówki amerykańskiej
Borówka amerykańska, szczególnie jej owoce, ma wiele właściwości leczniczych. Jest źródłem witaminy C oraz mikroelementów, takich jak: potas, fosfor, magnez, wapń, sód, żelazo. Jest także dobrym źródłem witaminy A. Posiada właściwości antyoksydacyjne, przeciwutleniające, które pomagają zapobiegać chorobom cywilizacyjnym oraz nowotworowym. Antyoksydanty zawarte w borówce amerykańskiej neutralizują nadreaktywne formy tlenu, jakie powstają w każdej żywej komórce i które uszkadzają ściany komórkowe oraz DNA komórki.
Tak jak nasza borówka czernica (leśna jagoda) ma właściwości przeciwbiegunkowe. Regularnie spożywana reguluje pracę jelit.
Zawarte w niej kwasy: foliowy oraz egalowy, dodatkowo zwiększają wartości lecznicze borówki. Kwas foliowy wspomaga prawidłowe rozwijanie się płodu oraz zapobiega rakowi szyjki macicy. Natomiast kwas egalowy zapobiega powstawianiu nowotworów płuc, krtani oraz przełyku.
Wszyscy spędzający dużo czasu przed komputerem oraz pracujący jako kierowca lub pilot, powinny spożywać borówki, ponieważ zawarte w nich antocyjany oraz witamina A poprawiają ostrość widzenia o zmierzchu oraz zwalczają wolne rodniki, które uszkadzają wzrok. Wyciągi z borówki amerykańskiej stosowane są w leczeniu zaćmy oraz plamki żółtej.
Fitosterole zawarte w borówce amerykańskiej wpływają na obniżenie złego cholesterolu (LDL) oraz na zwiększenie dobrego (HDL). Zmniejszają w ten sposób ryzyko powstawania chorób sercowo-naczyniowych, niebezpieczeństwo wylewów oraz rozwój zmian miażdżycowych.
Borówka amerykańska przeciwdziała procesom starzenia. Hamuje również rozwój otyłości.
Kaloryczność i indeks glikemiczny borówki amerykańskiej
Borówka amerykańska ma niewiele kalorii, 100 g borówki to jedynie 57 kalorii. To niewiele więcej niż jagody leśnej, która ma 51 kalorii w 100 gramach jagód. Indeks glikemiczny borówki amerykańskiej wynosi 55. Borówka amerykańska ze względu na swą niską kaloryczność oraz właściwości ograniczające apetyt i regulujące pracę jelit zalecana jest w dietach odchudzających.
Obróbka termiczna taka, jak gotowanie, smażenie, suszenie, pieczenie czy zamrażanie zmniejsza właściwości aktywnych związków nawet o 50-60%.
