Gorzki melon - właściwości. Dlaczego warto jeść balsamkę ogórkowatą?
Gorzki melon nazywany jest również balsamką, przepęklą ogórkowatą, gruszką balsamiczną i karelą. Ma wiele nazw, ale znacznie więcej wartości odżywczych. W krajach azjatyckich jada się go od wieków, bo pozwala utrzymać organizm w bardzo dobrej formie. Poznaj wspaniałe właściwości gorzkiego melona i jedz na zdrowie.
Spis treści
- Gorzki melon - co to za owoc?
- Jak smakuje i pachnie gorzki melon?
- Gorzki melon - pochodzenie
- Właściwości gorzkiego melona?
- Gdzie kupić i jak przechowywać przepęklę?
- Jak wykorzystać balsamkę ogórkowatą w kuchni?
- Gorzki melon - przepisy
Gorzki melon - co to za owoc?
Gorzki melon to jednoroczna roślina z rodziny dyniowatych. Jej długi, cienkie i owłosione łodygi pną się w górę za pomocą wąsów czepnych. Spore zielone liście przypominają kształtem liście winogron o zaokrąglonych brzegach. Kwiaty przepękli są jasnożółte i dość delikatne. Wydłużone owoce kształtem przypominają ogórka lub cukinię, są jednak tak gęsto usiane brodawkami, że wyglądają jak pomarszczone. Młode owoce mają jasnozielony kolor i białe nasiona. W miarę jak roślina dojrzewa, jej skorka staje się pomarańczowa a nasiona przybierają barwę mocnej czerwieni.
Jak smakuje i pachnie gorzki melon?
Jak sama nazwa wskazuje balsamka jest gorzka w smaku. Z tego między innymi powodu stała się tak popularna w kuchni azjatyckiej, gdzie każde danie powinno balansować wszystkie pięć smaków: słodki, gorzki, kwaśny, ostry i słony. Gorzkiego melona stosuje się wiec, aby zrównoważyć danie jego gorzką nutą. W przeciwieństwie do mocno gorzkiego smaku, zapach owocu przepękli jest świeży i kuszący.
Gorzki melon - pochodzenie
Ojczyzną kareli jest Azja, zwłaszcza jej tropikalne rejony. Od wieków gości ona w tradycyjnej kuchni i medycynie hinduskiej oraz chińskiej. Obecnie na duża skale uprawiana jest w Ameryce Południowej. Znana jest i doceniana już niemal na całym świecie. Również w Polsce nożna ją uprawiać, nie jest bardzo wymagająca, ale trzeba zapewnić jej odpowiednią temperaturę (np. w szklarni).
Właściwości gorzkiego melona?
Gorzki melon ceniony jest zwłaszcza za swoje właściwości prozdrowotne. Pozwala utrzymywać organizm w dobrej formie i zapobiegać wielu chorobom. Na wiele z nich jest także lekarstwem. Przede wszystkim znany jest z tego, że jego aktywne związki pomagają otrzymać prawidłowy poziom glukozy w organizmie. Owoce balsamki mają także udowodniony wpływ na utrzymanie prawidłowej masy ciała, pomagają utrzymywać na właściwym poziomie cholesterol, trójglicerydy i ciśnienie. Regularne spożywanie gorzkich melonów pomaga więc zapobiegać chorobom serca i układu krążenia, cukrzycy i nowotworom. Ponadto 100 g tego owocu dostarcza tylko 17 kcal, za to sporo błonnika, białka i węglowodanów, bardzo niewiele tłuszczu. Jest dobrym źródłem witaminy C, A, B3, B6, kwasu foliowego i panotenowego. Zawiera elektrolity: sód i potas oraz minerały: wapń, miedź, żelazo, magnez, mangan i cynk. Stymuluje pracę jelit, dzięki czemu wspomaga procesy trawienne. W tradycyjnej medycynie często stosowany jest w problemach trawiennych.
Gdzie kupić i jak przechowywać przepęklę?
Owoce kareli można kupić w sklepach z produktami azjatyckimi i niektórych delikatesach internetowych. Rzadko spotyka się ją w marketach. Jeśli już gdzieś ja trafimy, warto kupić mały zapas. Gorzki melon całkiem nieźle się przechowuje. Najlepiej wybierać młode, niedojrzałe jeszcze egzemplarze, o zielonej skórce i białym miąższu - są najmniej gorzkie. Przechowujemy je w zamkniętej plastikowej torebce w pojemniku na warzywa i owoce w lodówce do 10 dni.
Jak wykorzystać balsamkę ogórkowatą w kuchni?
Gorzki melon najzdrowszy jest na surowo. Niestety niewielu jest śmiałków, którzy jego gorzki miąższ będą pogryzać jak przekąskę. Pewnym rozwiązaniem jest zasypanie pokrojonego melona sola i odstawienie na jakiś czas, aby puściło gorzką wodę, wtedy jednak wraz z sokiem pozbywamy się cennych substancji. Najlepszą opcją są więc soki lub koktajle z dodatkiem świeżego melona, w których gorzki smak przepękli zbalansujemy innym sokiem, na przykład jabłkowym. Jeśli to nie wystarczy, do napoju można dodać miody i cytryny. Podobnie jest w przypadku sałatek, gorycz balsamki można równoważyć słodyczą owoców lub miodu.
Na ciepło balsamkę można przygotować na wiele sposobów. Można dodawać ją do zupy, dań typu stir-fry oraz curry, smażyć w cieście. w Azji popularnym daniem jest karela nadziewana ostro przyprawioną mieloną wieprzowiną. Warto nieco poeksperymentować i znaleźć własny sposób na przyrządzenie gorzkiego melona.
Gorzki melon - przepisy
Zupa z gorzkim melonem i mielonym mięsem
Jajecznica z gorzkim melonem, czyli stir-fry z balsamką ogórkowatą
