Sól – czy jemy za dużo soli? Jaki ma wpływ na organizm człowieka? Jaka dawka soli jest bezpieczna?
Zobacz jaki wpływ na zdrowie ma nadmierne spożycie soli, jaka jest zalecana, nieprzekraczalna dzienna dawka soli. Porównaj zawartość soli w przykładowych produktach.
Sól kuchenna stanowi główne źródło sodu w diecie. Pierwiastek ten pełni szereg ważnych funkcji – m.in. reguluje gospodarkę wodną organizmu, umożliwia przenoszenie impulsów nerwowych, a także prawidłowe funkcjonowanie mięśni. Odpowiednia podaż tego składnika jest niezbędna dla zdrowia, ale jego nadmiar wiąże się z wieloma poważnymi konsekwencjami. Sód powoduje zatrzymanie wody w organizmie, co prowadzi do zwiększenia ciśnienia krwi oraz powikłań z tym związanych – chorób serca, udaru mózgu, przeciążenia nerek oraz obrzęków, szczególnie kończyn dolnych.
Niestety, nadmierna konsumpcja soli jest we współczesnym świecie powszechna, co stanowi bardzo istotny problem. Choroby układu sercowo-naczyniowego są przyczyną aż 50% zgonów w Polsce! Szacuje się, że spożywamy 2–3 razy więcej soli niż zalecane przez WHO 5 g dziennie (ok. 1 łyżeczka do herbaty). Co istotne, wspomniane 5 g dotyczy soli, którą stosujemy sami do przyrządzania potraw i dosalania przy stole, jak i tej zawartej w przetworzonych produktach rynkowych (np. w słonych przekąskach, przetworach mięsnych, wędzonych rybach, pieczywie, warzywach konserwowanych, gotowych posiłkach spożywanych poza domem) oraz soli wynikającej z naturalnie występującego sodu w produktach.
Producenci żywności dodają różne ilości soli do swoich produktów. Często taki sam asortyment mocno różni się zawartością soli. Na rynku znajdziemy serek twarogowy o zawartości soli 0,1 g w 100 g, a także taki o zawartości soli 1,0 g w 100 g. W 100 g polędwicy sopockiej może być zarówno 1,5 g, jak i 4,5 g soli. To duża różnica, dlatego należy dokładnie sprawdzać etykiety produktów, które wybieramy! Znacząco mniej soli, pochodzącej jedynie z naturalnie występującego sodu, zawierają, np. mięso, mleko, owoce, warzywa, niektóre płatki zbożowe, kasze. Chcąc obniżyć ilość spożytej soli, wybierajmy produkty o jej niższej zawartości. Ograniczmy lub zrezygnujmy z dosalania potraw. Na początku mało słone produkty będą wydawały się niesmaczne, dlatego dobrze jest zastąpić sól ziołami. Do diety nisko sodowej można się jednak przyzwyczaić.
Zawartość soli w przykładowych produktach:
Grupa produktu |
Zawartość soli (g/100 g) |
Mleko |
0,1 |
Sery twarogowe |
0,09-0,99 |
Sery żółte, pleśniowe, topione |
1,5-4,7 |
Mięso i drób |
0,09-0,3 |
Przetwory mięsne |
1,2-4,0 |
Ryby świeże |
0,08-0,3 |
Ryby wędzone |
1,3-3,7 |
Pieczywo |
0,3-1,8 |
Zbożowe produkty śniadaniowe |
0,01-2,9 |
Warzywa świeże |
0,0-0,2 |
Przetwory warzywne |
0,08-6,0 |
Przyprawy z dodatkiem soli |
50-70 |