Zakwas na chleb – jak go przygotować, przechowywać i wykorzystywać, by domowy chleb udał się za każdym razem?
Chleb razowy na zakwasie nie tylko smakuje znacznie lepiej niż ten kupiony w sklepie, ale jest też od niego o wiele zdrowszy i dłużej pozostaje świeży. Mówimy, jak przygotować dobry zakwas, by móc samodzielnie piec zdrowy chleb.
Spis treści
Jak przygotować zakwas?
Przygotowanie zakwasu na chleb razowy jest bardzo proste. Potrzebujemy tylko ½ szklanki mąki żytniej razowej i ½ szklanki letniej wody. Masa powinna mieć konsystencję gęstej śmietany. Przekładamy ją do wyparzonego litrowego słoika i przykrywamy, pozostawiając dostęp powietrza – najlepiej czystą ściereczką lub zakrętką, ale niezbyt szczelnie, by między nią a brzegiem słoja była niewielka szpara. Zakwas na chleb powinien dojrzewać przynajmniej przez 4 dni.
Słoik ustawiamy w ciepłym miejscu i codziennie dodajemy 1 łyżkę mąki i 1 łyżkę wody, delikatnie mieszając zakwas. Proces fermentacji możemy uznać za zakończony, gdy na powierzchni pojawią się pęcherzyki powietrza.
Jak przechowywać zakwas?
Z wyrośniętego ciasta, do którego uprzednio dodaliśmy zakwas na chleb, odejmujemy 2-3 łyżki i przekładamy do mniejszego słoiczka. Trzymamy go w lodówce w niedokręconym słoiku. Powinien zachować swoje właściwości przez jakieś 2 tygodnie (gdy się zepsuje, zacznie nieprzyjemnie pachnieć). Jeśli datę przydatności zakwasu chcesz przedłużyć, wyjmij go z lodówki i nakarm. W tym celu dodaj po łyżce wody i po 1 łyżce mąki, wymieszaj i pozostaw na co najmniej 2 godziny, by masa się ogrzała i zaczęła pracować. Po tym zabiegu z powrotem włóż go do lodówki. Zakwas będzie gotowy do użytku przez kolejne 2 tygodnie.
Zakwas na całe życie
Jeśli nie masz cierpliwości, by co kilka tygodni bawić się w domowego alchemika, możesz też przechowywać zakwas na sucho. Aktywny zakwas rozsmaruj cienką warstwą na papierze do pieczenia i pozostaw do wyschnięcia w temperaturze ok. 25˚C. Gdy stwardnieje, pokrusz go i przesyp do szczelnego pojemnika. Jeśli będzie ci potrzebny, wystarczy dodać trochę wody i wymieszać.
Jak wykorzystywać zakwas?
Nie dodawaj nigdy zakwasu z lodówki prosto do ciasta. Aby domowy chleb się udał, zakwas musi znów trochę popracować w cieple. Wyjmij go zawczasu z lodówki i pozostaw na godzinę. Następnie dodaj do słoika łyżkę mąki, wymieszaj i daj mu kolejną godzinkę albo dwie. Aktywny zakwas powinien mieć bąbelki, a tylko taki gwarantuje ci, że nigdy nie zastąpisz już domowego pieczywa tym kupionym w sklepie.
