Jedna, czy trzy kawy? Kawowy Kalkulator Energii wyliczy, ile kawy potrzebujesz

Dzięki swoim właściwościom pobudzającym kawa jest napojem, po który sięgamy najczęściej w trakcie intensywnej pracy nad projektem lub podczas zakuwania do egzaminu w sesji. Dobrze byłoby jednak wiedzieć, kiedy i ile kawy powinniśmy wypić, by mieć pewność, że pozostaniemy skoncentrowani aż do samego końca egzaminu, do którego przygotowaliśmy się przez całą noc. Pomocą jest Kawowy Kalkulator Energii. Wypróbuj go, a już nigdy nie będziesz senny. 

Kalkulator został stworzony przez zespół lekarzy z krakowskiego startupu Omni Calculator i pokazuje, co się dzieje z organizmem w zależności od ilości przespanych godzin i spożytych dawek kofeiny – w ten sposób każdy może sobie indywidualnie ustalić moment maksymalnego „pobudzenia” i zoptymalizować ilości wypijanej dziennie kawy.

Wypróbuj: Kawowy Kalkulator Energii

Zespół startupu Omni Calculator tworzą młodzi naukowcy: lek. Łukasz Białek, lek. Małgorzata Koperska, lek. Kacper Pawlik i Dominik Czernia, doktorant fizyki 

– Nasz kalkulator przewiduje poziom czujności i w formie przejrzystego wykresu pokazuje, jak będzie się on zmieniał w zależności od liczby przespanych godzin oraz spożytych dawek kofeiny - wyjaśnia Dominik Czernia. – Do stworzenia naszego kalkulatora użyliśmy równania o udowodnionej skuteczności, powstałego w trakcie badań na amerykańskich żołnierzach narażonych na brak snu. 

Od czasu do czasu przychodzi moment, w którym musimy wykonać dużo pracy w bardzo ograniczonym czasie. Niekiedy podyktowane jest to charakterystyką naszego zawodu, a czasami smutną konsekwencją naszego lenistwa i odkładania wszystkiego na później. Niezależnie od powodu, taka sytuacja wymaga podjęcia nadzwyczajnych działań. Tu do gry wkracza kawowy kalkulator energii.

– Użytkownik kalkulatora nie tylko dowie się kiedy osiągnie najwyższy poziom czujności, ale także jaką maksymalną ilość kofeiny może spożyć w ciągu jednego dnia bez szkody dla zdrowia oraz ile kofeiny tak naprawdę znajduje się w jednym kubku kawy – tłumaczy lek. Łukasz Białek z krakowskiego startupu. 

Wzór, którego użyto w kalkulatorze, został stworzony przez zespół amerykańskich naukowców, pracowników U.S. Army Medical Research and Materiel Command, pionu naukowego amerykańskiej armii zlokalizowanego w Fort Detrick, Maryland. – Okazuje się, że aż około 40% amerykańskich żołnierzy śpi tylko 5 godzin na dobę, a w warunkach bojowych nawet mniej - wyjaśnia lek. Małgorzata Koperska, współtwórczyni kalkulatora.  Stoi to w sprzeczności z zaleceniami Centrum Kontroli Chorób i Prewencji (Centers of Disease Control and Prevention), według których człowiek do pełnej regeneracji potrzebuje od 8 do 9 godzin snu dziennie. – Amerykańscy naukowcy zdecydowali się więc przeprowadzić badanie, w którym zamierzali ustalić sposób na utrzymanie armii w doskonałej kondycji przez cały dzień. Ich prace trwały ponad 10 lat, ale w końcu stworzyli odpowiednie równanie! 

W swoim badaniu oceniali czujność żołnierzy w 7 różnych, coraz bardziej wymagających, warunkach zaburzenia dziennego rytmu snu: od 5 godzin snu na dobę do nieprzerwanych 85 godzin bez zmrużenia oka. Żołnierze otrzymywali 6 odmiennych dawek kofeiny: od placebo, przez powtarzane dawki po 200 mg, aż do bardzo dużej pojedynczej dawki 600 mg.

– Na podstawie otrzymanych wyników naukowcy ułożyli równanie, które skutecznie przewiduje wyniki testu (uśrednione dla grupy) oceniającego czujność i zdolności psychoruchowe żołnierzy - tłumaczy Dominik Czernia. – Zaletą tego równania jest również to, że działa w szerokim zakresie kombinacji dobowego rytmu snu i przyjmowanych dawek kofeiny.

Podsumowując, stworzona formuła pomaga zoptymalizować ludzką efektywność. Naukowcy twierdzą, że ich algorytm (użyty również w polskim kalkulatorze) pozwoli poprawić nasze osiągi i czujność o 64%, jednocześnie zmniejszając spożycie kofeiny o 65%. Teraz sam możesz przewidzieć kiedy i ile kofeiny powinieneś wypić by osiągnąć swój maksymalny poziom uwagi we właściwym czasie!

Czym jest kofeina?

Kofeina jest jedną z najbardziej popularnych używek świata, znaną głównie ze swoich właściwości pobudzających. Można znaleźć ją w ziarnach kawy, liściach herbaty i kilku innych mniej znanych roślinach: orzeszkach kola, nasionach guarany i liściach yerba mate. W obszernej pracy przeglądowej opublikowanej w 2017, naukowcy pod przewodnictwem doktor Jennifer L. Temple, piszą „Kofeina, zwiększając czujność, może wpływać na obiektywne i perceptywne procesy poznawcze (...) Kofeina wydaje się oddziaływać intensywniej w warunkach, które negatywnie wpływają na naszą produktywność, takich jak nagłe odstawienie kofeiny lub brak snu”.– Poza poprawą nastroju, zastrzykiem energii i pobudzeniem, kofeina ma jeszcze wiele innych pozytywnych działań. Może też mieć korzystny wpływ na nasze zdrowie! – przekonuje lek. Kacper Pawlik. 

Umiarkowane spożycie kofeiny, do 300-400 mg na dzień, wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem wystąpienia:

udaru mózgu,

niewydolności serca,

cukrzycy,

choroby Parkinsona,

choroby Alzheimera,

a nawet zgonu!

Jak dużo kofeiny jest w kubku kawy?

Zawartość kofeiny w kawie zależy od rodzaju użytych ziaren kawy oraz zastosowanej techniki parzenia. Podobnie dzieje się z herbatą. Jej właściwości pobudzające różnią się w zależności od gatunku rośliny, z której zbierane są liście herbaty. Duży wpływ mają też warunki uprawy, a potem procesy przetwarzania i parzenia. Z kolei producenci napojów i shotów energetycznych zobowiązani są przestrzegać konkretnych standardów. Dawka kofeiny, którą spożyjesz wraz z takim napojem, będzie więc bardzo dokładna. Znajdziesz ją nadrukowaną na opakowaniu. 

– W obliczeniach leżących u podstawy naszego kalkulatora użyliśmy typowych zawartości kofeiny w napojach. Dla przykładu, zazwyczaj w espresso to 50 ml naparu, w którym znajdziemy około 75 mg kofeiny, ale już kubek kawy zaparzonej metodą przelewową zawiera 150 mg tej substancji - wyjaśnia lek. Łukasz Białek. 

Jaką dawkę kofeiny możesz bezpiecznie spożyć w ciągu jednego dnia?

Naukowcy zgadzają się, że 400 mg kofeiny jest maksymalną bezpieczną dzienną dawką. – Taka ilość kofeiny znajduje się w trzech kubkach mocnej parzonej kawy, pięciu filiżankach espresso lub dziesięciu puszkach coli - tłumaczy lek. Kacper Pawlik. W badaniach wyznaczono również maksymalne dzienne spożycie kofeiny dla kobiet w wieku reprodukcyjnym - 300 mg na dzień, oraz dzieci - 2.5 mg kofeiny na kilogram masy ciała na dzień (np. 75 mg dla dziecka o masie 30 kilogramów).- Przedawkowanie kofeiny nie jest wcale takie łatwe – uspokaja lek. Łukasz Białek. – Zgon z powodu zatrucia kofeiną zdarza się bardzo rzadko. Kofeina podrażnia błonę śluzową żołądka, więc jej spożycie w dużej ilości prędzej wywoła intensywne wymioty. 

Objawy przedawkowania kofeiny

Po spożyciu zbyt dużej ilości kofeiny czasem pojawiają się objawy, których wystąpienie może cię zaniepokoić. Nie denerwuj się. Wszystkie dolegliwości miną, wystarczy trochę czasu. Po prostu nie pij kolejnej filiżanki kawy.Po wypiciu dużej ilości kawy, zwróć uwagę czy nie występują u ciebie: ból głowy - kofeina może powodować lekkie jak i migrenowe bóle głowy, problemy z zasypianiem, kołatanie serca, nerwowość, łatwe denerwowanie się, częsta potrzeba odwiedzin toalety, nieprzyjemne doznania w brzuchu, pieczenie w nadbrzuszu (to oznaka podrażnienia błony śluzowej żołądka), drżenie rąk.Pamiętaj, że każdy metabolizuje kofeinę w trochę innym tempie. Niektóre osoby mogą być na nią bardziej wrażliwe. Jeżeli nie pijesz kawy regularnie i nagle spożyjesz ją w większej ilości, doświadczysz jej negatywnych działań dużo łatwiej niż regularny kawopijca po podobnym wyczynie. – Wrażliwość na kofeinę zależy też od masy ciała, uwarunkowań genetycznych, interakcji międzylekowych oraz aktualnego stanu zdrowia – wyjaśnia lek. Łukasz Białek.