Borowik amerykański, czyli złotak wysmukły opanował polskie lasy. Jak wygląda? Czy jest jadalny?

Borowik amerykański, czyli złotak wysmukły (łac. Boletus projectellus), zwany również borowikiem wrzosowym lub wrzosowiskowym, opanował polskie lasy. To gatunek inwazyjny, pochodzący z Ameryki Północnej. Grzybiarze go pokochali, bo jego owocniki są bardzo liczne, a do tego nie zarobaczywione. Jak wygląda? Czy jest jadalny? Gdzie występuje i kiedy go zbierać? Odpowiadamy na te i inne pytania.

Spis treści

1. Jak wygląda borowik amerykański? Opis i charakterystyka
2. Złotak wysmukły - występowanie. Gdzie rosną prawdziwki amerykańskie w Polsce?
3. Borowik amerykański - czy jest jadalny? Z czym można go pomylić?
4. Borowik wrzosowy wysmukły - czy warto go jeść? Wartość odżywcza
5. Borowik amerykański - jak przyrządzić?
6. Borowik amerykański - przepisy

Jak wygląda borowik amerykański? Opis i charakterystyka

Owocniki borowika wysmukłego

Owocniki borowika wysmukłego mają średnicę od 6 do 25 cm. Jak można go rozpoznać, jak wyglądają jego poszczególne elementy?

Kapelusz

jest jasnobrązowy. Kapelusz na początku jest prawie kulisty, później wypukły, do poduchowatego włącznie. Skórka kapelusza jest sucha, gładka i matowa, wręcz zamszowa. Podczas wilgotnej pogody u starszych egzemplarzy jest lepka. Skórka kapelusza wychodzi daleko poza jego krawędź, tworząc widoczny wałek. 

Rurki

pod kapeluszem są białe lub kremowe. Pory są drobne i okrągłe, po uszkodzeniu nie przebarwiają się.

Trzon

borowika amerykańskiego ma kolor od kremowego, przez beżowy, do jasnobrązowego. Trzon jest silnie żłobkowany. Jego powierzchnia pokryta jest pionowymi bruzdami. To cech charakterystyczna tylko dla tego gatunku. Dzięki temu trudno go pomylić z innymi borowikami. 

Złotak wysmukły - występowanie. Gdzie rosną prawdziwki amerykańskie w Polsce?

Złotak, borowik wysmukły występuje w Ameryce Północnej. Do Europy dotarł pod koniec lat 80. XX w. Pierwsze doniesienia o jego obecności pochodzą z Litwy. Następnie obserwowano jego wędrówkę na północ i na zachód. W Polsce obecny jest na Podlasiu oraz w lasach pobrzeża Bałtyku. Obficie występuje w paśmie od Suwałk do Łeby. Borowik amerykański występuje w otoczeniu sosny pospolitej (łac. Pinus sylvestris) i kosodrzewiny (łac. Pinus mugo) z którymi związany jest mikoryzą. W Polsce najczęściej spotykany jest na siedliskach piaszczystych na przykład na zarośniętych przez sosny wydmach lub wrzosowiskach. Stąd jedna z jego nazw gatunkowych. 

Zobacz wideo i dowiedz się jak mrozić grzyby, gdy dopiszą zbiory

Borowik amerykański - czy jest jadalny? Z czym można go pomylić?

Borowika amerykańskiego ze względu na charakterystyczny, silnie bruzdowany trzon trudno pomylić z grzybami niejadalnymi i trującymi z rodziny borowikowatych: szatańskim (trujący), ponurym (jadalny po obróbce cieplnej, na surowo trujący) i goryczakiem (niejadalny). 

Więcej tutaj: Atlas grzybów trujących podobnych do jadalnych

Borowik wrzosowy wysmukły - czy warto go jeść? Wartość odżywcza

Wartość odżywcza borowików skumulowana jest w całym owocniku, który zawiera witaminy: A, B1, B2, C, D, PP i E. Zawiera także wiele soli mineralnych. Borowiki w 80% składają się z wody, pozostałe 20% masy to w większości białka i trochę cukrów. Borowiki amerykańskie, tak jak wszystkie grzyby, są produktem niskokalorycznym. Ze względu na zawartość białka zbudowanego z łatwo przyswajalnych aminokwasów egzogennych (tj. takich, które nasz organizm nie jest w stanie sam zsyntetyzować i potrzebuje ich dostaw z zewnątrz), borowiki są dobrym źródłem tych związków dla wegetarian. 

Złotaki są ważnym źródłem błonnika, który odgrywa istotną rolę w procesie trawienia. Trzeba jednak pamiętać, że tym błonnikiem jest ciężkostrawna chityna. Dlatego nawet prawdziwków nie podajemy dzieciom poniżej 6 roku życia oraz osobom starszym i schorowanym.

Jak przechować borowiki? Jak zrobić zapasy na zimę?

Borowik amerykański - jak przyrządzić?

Borowiki amerykańskie są jadalne, choć nie tak aromatyczne jak borowik szlachetny.  Jednak ze względu na swój łagodny smak i grzybowy zapach są grzybem cenionym przez grzybiarzy. Owocniki są zdrowe, nigdy nie zarobaczywione, ponieważ nasze rodzime gatunki owadów żerujących na owocnikach grzybów nie znają tego gatunku i go nie kolonizują. Z borowika wysmukłego  przygotowuje się marynaty, używa do zup i sosów, a także suszy. 

Borowik amerykański - przepisy

Borowiki w białym sosie winnym

Nadziewane kapelusze borowików

Borowiki marynowane w słodko-kwaśnej zalewie

Jak suszyć borowiki w suszarce?

Paszteciki z borowikami w cieście francuskim

Tagliatele z borowikami

Risotto porcini: ryż z borowikami po włosku 

Pasztet z jajek z borowikami

Zobacz naszą galerię grzybów jadalnych i ich trujących sobowtórów

Zobacz galerię 6 zdjęć